کتاب آیش جامعه شناسی دهم [ 10] رشادت مبتکران

کتاب جامعه‌شناسی دهم آیش، اثر بهروز یحیی، برای رشته‌های علوم انسانی و معارف اسلامی در انتشارات مبتکران به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر به عنوان منبعی کمک درسی به یاری دانش‌آموزان پایه دهمی‌ای آمده که این درس را در میان دیگر کتاب‌های درسی خود دارند. هدف از ارائه این اثر، عمق‌بخشی به مباحث درسی و ایجاد زمینه تکرار و مرور مطالب است تا از این طریق، آموزش‌ها در ذهن مخاطب نهادینه شده و روند آموزشی تکمیل گردد. در همین راستا برای هر یک از دروس ابتدا موضوعات اصلی و فرعی را به صورت نموداری ارائه نموده تا مخاطب در یک نگاه کلی بتواند عناوین مطالب فصل را از نظر بگذراند و آماده پذیرش محتوا گردد. سپس به طور خلاصه و به صورت طبقه‌بندی شده به ارائه نکات مهم، مفاهیم و اصطلاحات پرداخته است. با مطالعه این درس‌نامه‌ها دانش‌آموز درک بهتری از مطالب کتاب درسی به دست آورده و حتی در مواقعی که فرصت کمی برای مطالعه درس داشته باشد، با مرور این خلاصه می‌تواند آمادگی پاسخ‌گویی به پرسش و پاسخ‌های کلاسی را بیابد. در ادامه پرسش‌هایی مطرح شده که مخاطب با جواب دادن به آنها به تثبیت یادگیری خود کمک می‌کند. پاسخ‌نامه این سؤالات بلافاصله پس از اتمام سؤالات هر درس گنجانده شده تا تطبیق جواب‌های دانش‌آموز با آن، راحت‌تر صورت پذیرد. هم‌چنین متناسب با برنامه امتحانی ترم‌های اول و دوم، آزمون‌هایی گنجانده شده است. از این طریق مخاطبان می‌توانند آمادگی لازم برای کسب نتایج مطلوب در امتحانات را به دست آورند.

 

فهرست

درس اول: کنش‌های ما درس دوم: پدیده‌های اجتماعی درس سوم : جهان اجتماعی درس چهارم: تشریح جهان اجتماعی درس پنجم: جهان‌های اجتماعی درس ششم: پیامدهای جهان اجتماعی درس هفتم: ارزیابی جهان‌های اجتماعی آزمون‌های ترم اول درس هشتم: هویت فردی و اجتماعی درس نهم: بازتولید هویت اجتماعی درس دهم: تغییرات هویت اجتماعی درس یازدهم: تحولات هویتی جهان اجتماعی «علل درونی» درس دوازدهم: تحولات هویتی جهان اجتماعی «علل بیرونی» درس سیزدهم: هویت ایرانی «هویت فرهنگی ایران» درس چهاردهم: هویت ایرانی «ابعاد جمعیتی و اقتصادی» آزمون ترم دوم

برشی از متن کتاب

درس دوم: پدیده‌های اجتماعی «آنچه با هم پدید می‌آوریم» - کنش اجتماعی نوعی کنش انسانی است که با توجه به دیگران انجام می‌شود. مانند پاسخ دادن به سلام دوست - در کنش اجتماعی آگاهی و اراده کنشگر، ناظر به دیگران، ویژگی‌ها و اعمال آنها است. - کنش اجتماعی تنها در حضور فیزیکی دیگران صورت نمی‌گیرد. مانند رعایت چراغ قرمز در نیمه شب - کنش‌هایی که در حضور دیگران ولی بی‌توجه به آنها اتفاق می‌افتد کنش اجتماعی محسوب نمی‌شوند. مانند تخیل کردن در کلاس درس - به کنش اجتماعی و پیامدهای آن را «پدیده‌های اجتماعی» می‌گویند. - کنش اجتماعی خردترین پدیده اجتماعی است و سایر پدیده‌های اجتماعی آثار و پیامدهای آن می‌باشند. - هنجار اجتماعی، شیوه انجام کنش اجتماعی است که مورد قبول افراد جامعه قرار گرفته است. - ارزش‌های اجتماعی آن دسته از پدیده‌های مطلوب و خواستنی هستند که موجب توجه و پذیرش همگان بوده و افراد یک جامعه نسبت به آنها گرایش و تمایل دارند. - اگر کنش اجتماعی نباشد، هیچ هنجاری شکل نمی‌گیرد و هیچ ارزش اجتماعی محقق نمی‌شود. - هنجارها و ارزش‌های اجتماعی بعد از این که از طریق کنش‌های اجتماعی تحقق پیدا کردند پدیده‌های «جامعه‌پذیری» و «کنترل اجتماعی» را ضروری می‌سازند تا از طریق تعلیم و تربیت، تشویق و تنبیه، ارزش‌ها و هنجارها را به افراد منتقل کنند. - افراد با عمل کردن بر اساس ارزش‌ها و هنجارها به آنها تداوم می‌بخشند. - پدیده‌های اجتماعی را انسان‌ها در ارتباط با یکدیگر به وجود می‌آورند و از آنجا که افراد انسانی بر اساس آگاهی عمل می‌کنند، پدیده‌های اجتماعی معنادار هستند. - پدیده‌های اجتماعی به مرور از انسان‌هایی که آنها را به وجود آورده‌اند مستقل می‌شوند و فرصت‌ها و محدودیت‌های را برای کنش‌ها و زندگی آنها ایجاد می‌کنند به طوری که احساس می‌کنیم پدیده‌های اجتماعی همانند «پدیده‌های طبیعی» هستند. - همه پدیده‌های اجتماعی مانند پدیده‌های طبیعی محسوس نیستند.   پرسش‌های درس دوم

1. چرا پوشیدن لباس در موقعیت‌های مختلف متفاوت است؟

 

2. راه رفتن نوعی کنش ......… و تفکر نوعی کنش …........... می‌باشد.

 

3. منظور از کنش اجتماعی چیست؟ توضیح دهید.

 

4. کنش اجتماعی تنها در حضور فیزیکی دیگران صورت می‌گیرد. درست نادرست

 

5. کدام یک از دو مورد زیر کنش اجتماعی محسوب می‌گردد؟

  الف) در کلاس درس بی‌توجه به اطرافیان در ذهن خود رانندگی کردن را تجسم کنید. ب) وقتی در پشت چراغ قرمز، مقررات را رعایت کرده و توقف می‌کنید.  

6. آیا شعر زیر کنش اجتماعی محسوب می‌گردد:

هرگز وجود حاضر غایب شنیده‌ای             من در میان جمع و دلم جای دیگرست  

7. پدیده‌ اجتماعی چیست و خردترین آن کدام است؟

 

8. فردی به تنهایی و با صدای دلخواه در مکانی مطالعه می‌کند و فرد دیگری وارد می‌شود مطالعه او به یک …......... تبدیل می‌شود و او برای رعایت حقوق دیگران یعنی تحقق …......... باید در حضور دیگران آرام مطالعه کند (پیدایش ..........…)

 

9. منظور از هنجار اجتماعی چیست؟

 

10. منظور از ارزش اجتماعی چیست؟

 

11. در صورت نبودن …......... هیچ هنجاری شکل نمی‌گیرد و هیچ یک از ارزش‌های اجتماعی محقق نمی‌شوند.

(آموزش و آزمون) مولف: بهروز یحیی زیر نظر: اصغر حجازیان انتشارات: مبتکران