کتاب آموزش هنر قالیبافی - پوران دخت نیرومند

کتاب آموزش هنر قالیبافی اثر پوران دخت نیرومند می‌باشد که توسط انتشارات بازتاب به چاپ رسیده است.

این کتاب جهت استفاده‌ی کارآموزان فنی و حرفه‌ای، کار و دانش و سایر علاقه‌مندان به هنر قالی‌بافی نگاشته و منتشر شده است.از آنجایی که فرش‌بافی یکی از هنرهای قدیمی ایرانی بوده و حتی امروزه نیز ایران، در صادرات فرش‌های دست‌باف و ماشینی، جزء پیشگامان محسوب می‌شود و ارزش و جایگاهی که این هنر و محصول آن در نزد افراد دارد، پرداختن به این مهم، دستی هنرمند و علاقه‌ای وافر و نگاه مقتصدانه‌ای را طالب است. با توجه به اینکه بشر پیشرفتی به وسعت تمام ابعاد زندگی‌اش داشته، هنر قالی‌بافی هم از این امر مستثنا نبوده و از گذشته تا به‌حال پیشرفت و رشد چشم‌گیری داشته است. از مواد اولیه‌ی مورد استفاده گرفته تا نحوه‌ی بافت و ابزار بافت آن همه تغییراتی مثبت را داشته‌اند. هنرمندان و علاقه‌مندانی که به امر قالی‌بافی نگاه دلسوزانه‌ای داشته‌اند؛ سعی در آموختن این فن و حرفه به دیگران داشته و تجربیات و سواد علمی خود را با آن‌ها در میان گذاشته‌اند؛ از جمله‌ی آن‌ها به خانم نیرومند می‌توان اشاره کرد که به دلیل انسی که از کودکی با این هنر اصیل داشته و در این راه تجربه‌ی بیست ساله‌ای را همراه دارد و احساس دینی که نسبت به آموختنش به سایرین می‌کند، کتاب آموزش هنر قالی‌بافی را نگاشته و به چاپ رسانیده است. این کتاب که با توجه به استانداردهای فنی و حرفه‌ای پدید آمده، به یاری کارآموزانی که هیچ گونه پیش زمینه و مقدمه‌ای در راستای قالی‌بافی ندارند، آمده و با بیانی ساده به آموزش می‌پردازد و از بیان ابتدایی‌ترین نکات نیز دریغ نورزیده؛ از تاریخچه‌ی هنر قالی‌بافی و انواع فرش، رنگ‌هایی که در فرش‌بافی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابزارهای مورد استفاده، معرفی نقشه و انواع آن و تمام اصطلاحات رایج در قالی‌بافی از جمله چله کشی، پود کشی، شیرازه، پایین کشی و... را به مخاطب به طور کامل معرفی می‌کند به طوری که وی پس از مطالعه‌ی این اثر اطلاعات کامل و جامعی در مورد این هنر به دست می‌آورد. مطالب دیگری که علاوه بر آموزش قالی‌بافی در این کتاب گنجانده شده‌اند نیز بسیار مفید و کارا هستند همچون: عملیات پس از اتمام فرش، شستشوی فرش و لکه‌گیری، شناخت فرش و روش نگهداری فرش. در پایان کتاب با توجه به رویکرد آموزشی آن، نمونه سؤالات و آزمونهای قالی‌بافی بیان شده تا خواننده با پاسخ‌گویی به آن‌ها میزان بهره‌گیری خود از مطالب کتاب را محک بزند.

فهرست

مقدمه تاریخچه هنر قالی‌بافی فرش‌های موزه‌ای فرش و انواع آن مشخصات فرش دست‌باف انواع فرش انواع فرش دست‌باف از لحاظ ابعاد عوامل مؤثر در بافت فرش مراحل تبدیل پشم به خامه انواع رنگ‌های مورد مصرف در قالی‌بافی اسامی رنگ‌های رایج مصرفی جهت s و z ابریشم الیاف مصنوعی انواع دار ابزار بافت نقشه انواع نقشه انواع نقشه از نظر روش نقطه گذاری کردن انواع نقشه از نظر اندازه قسمت‌های مختلف نقشه چله کشی و بافت زنجیره بافی گلیم بافی بافت نحوه گره زدن پودکشی سرکشی کردن قیچی کاری خواب قالی شیرازه پایین کشی شناخت عیوب احتمالی فرش عملیات پس از اتمام بافت فرش شستشو و لکه‌گیری شناخت فرش طرح‌ها شناخت فرش شهرهای مختلف کشور ابعاد و اندازه استاندارد فرش‌های دستباف روش بسته‌بندی فرش‌های صادراتی روش نگهداری فرش توصیه‌های بهداشتی و ایمنی به قالی‌بافان مروری بر نام هنرمندانقالی ایران نگاهی بر وضعیت فرش اصطلاحات فرش نمونه آزمون‌های قالی‌بافی نمونه سؤالات جاگذاری قالی‌بافی نمونه تست‌های قالی‌بافی کلید تست‌های قالی‌بافی

برشی از متن کتاب

فرش پازیریک: یکی از قدیمی‌ترین فرش‌ها می‌باشد که به‌وسیله‌ی پروفسور رودنکو در سال 1949 میلادی در منطقه‌ی پازیریک سیبری در نزدیکی مرز مغولستان در میان یخ‌ها کشف شد. این فرش که ابعاد آن 2* 83/1 متر می‌باشد و 2 میلی‌متر قطر دارد و در هر دسی‌متر مربع 3600 گره دارد. در آن فرش از رنگ‌های قهوه‌ای مسی، سبز روشن و زرد استفاده شده است. طرح آن ترکیبی از طرح‌های آشوری، هخامنشی و سکائی می‌باشد. طرح زمینه‌ی آن شامل گل‌های چهار پر آشوری می‌باشد و پس از یک حاشیه که از گل‌های تقریباً چهارگوش تشکیل شده است، یک ردیف از سواران ایرانی به چشم می‌خورد و طرح سواران و کلاه مخصوص آن‌ها اصالت ایرانی آن را نشان می‌دهد و نقوش آن با اشکال متداول در دوران هخامنشی و نقوش تخت جمشید مشابهت دارد. در انتهای حواشی فرش جانوران بالدار افسانه ای دیده می شود. طرح و گره این فرش نشان دهنده آن است که این فرش اولین تجربه بافندگان آن نبوده  و نمودار سالها تجربه و کمال تدریجی این هنر می باشد. نوع گره آن ترکی است و حدود 5 قرن قبل از میلاد بافته شده است. این فرش هم اکنون درموزه ارمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می شود.

(قابل استفاده برای کارآموزان فنی و حرفه ای، کاردانش و سایر علاقمندان به هنر قالیبافی) مولف: پوران دخت نیرومند انتشارات: بازتاب