کتاب نیلوفر و گل سرخ - جو مارتین

کتاب نیلوفر و گل سرخ نوشته جو مارتین با ترجمه مرضیه سلیمانی توسط نشر نو به چاپ رسیده است.

این کتاب به عرفان و تصوف اسلامی می پردازد و مجموعه ای از نوشته های تحقیقی و تحلیلی را در مورد دو آیین مشهور معنوی یعنی تصوف و بودایی به مخاطب عرضه می کند. نیلوفر و گل سرخ شامل حکایت ها، گفت و گوها، کاوش ها و تحلیل هایی است که به صورت تک بعدی پیش می روند؛ یعنی اگر خواننده بخواهد فصل های کتاب را به ترتیب نخواند، هیچ خللی در فهم موضوعات ایجاد نمی شود. کتاب حاضر دو راه بزرگ عقلانی را برای رسیدن به عرفان با هم مقایسه می کند و راهنمای مناسبی برای کسانی است که ترجیح می دهند دین شان را از اجدادشان به ارث نبرند و خودشان با شناخت و بررسی آن را برگزینند. از نظر دکتر جو مارتین که خودش هم تغییر دین داده است، این تغییر، امتیازی است که می تواند باعث شکل گیری تمام و کمال معنویت و تکامل آگاهی شود. جالب است بدانید، مارتین که بعد از اسلام آوردن به یوسف داوود تغییر نام داده است، علاقه بسیاری به اشعار فارسی دارد و تمام نوشته هایش با الهام از اشعار عرفانی مولانا نگارش شده اند. از آن جایی که دو گل نیلوفر و سرخ همواره در سراسر تاریخ و فرهنگ و ادبیات فارسی نقش پر رنگی داشته اند  و از مهم ترین نمادهای شعر عرفانی فارسی محسوب می شوند، این نویسنده عنوان کتاب را با توجه به این نکته انتخاب کرده است.

برشی از متن کتاب

به موازات پیشرفت داستان امیلی به یک باند می‌ پیوندد. او دختر سرکرده یک قبیله می‌ شود با وجود این هنوز به خانه سرکشی می کند یک بار حیوانی را برای مراقبت از آپارتمان به خانه می‌ آورد. ضمنا می خواهد تا توسط بچه های قبیله خورده نشود. این حیوان ترکیبی از سگ و گربه است در بخش‌های بعدی داستان معشوق جوان خود را که هم گروه او است به خانه می آورد محافظ در طول تمام این وقایع و تجهیز آهسته قبایل بیرونی برای نوع مهاجرت از این سو به آن سوی قلمرو سرزمینی که در آینده نزدیک انگلیس نامیده خواهد شد به بازدید خویش از اتاق ماورای دیوار ادامه می‌ دهد. خانه را تمیز می کند و فضا را برای صاحب غایب آن آماده می سازد. علی رغم تداوم در این کار پس از بازگشت به جهان بیرون دیوار باز بدان جا می رود تا شاهد آشفتگی دوباره آن جا باشد همچنین آن چه که در این خاطرات شگفت انگیز می نماید آن است که خاطرات که در پس دیوار یا در رویا بر او ظاهر می‌ شوند ظاهراً به محافظ تعلق دارند اما از آن امیلی هم هستند. خواننده با دانستن این واقعیت که در این خاطرات محافظ و امیلی یکی هستند مسیر داستان را گم می کند سرانجام امیلی و معشوقه اش جرالد با گربه سگی که هوگو نام گرفته و همراه دختر در یک پستوی کوچک می خوابد و محافظ به فضای جدیدی وارد می شود که محافظ در پس دیوار برای آن ها فراهم کرده است تنها در آن صورت است که راوی برای خواننده توضیح می‌ دهد که به مجرد این که آن ها به مکانی وارد می‌ شوند که به نحوی خاص و به واسطه کار و مراقبت زیاد آماده شده است امیلی واقعی-خود واقعی امیلی در مقابل آن ها ظاهر می شود. در سال های اخیر برخی خوانش های این کتاب پیشنهاد کردند که محافظ و امیلی و شاید حتی  نامی که به طرز قریب به اگو نزدیک است همگی چهره های متفاوت یک روح یا روان اند و کتاب باید از زوایای معنایی متفاوت مورد مطالعه قرار گیرد. زبان و داستان گویی رازآمیز این کتاب هنوز هم خوانندگانی را که با ژانر رئالیستی قالب داستان اخت هستند جذب می کند. باز هم رویدادها و تصاویر و جریان روایت منطق عمومی را برهم می‌ زنند. کتاب دشوار به نظر می‌ رسد اما به عنوان یک کار ادبی کوتاه و خلاق بسیاری از منتقدان علی رغم برخی آشفتگی ها دوست دارند مطالعه آن را به خوانندگان خود توصیه نمایند. دوباره باید گفت که لسینگ در آن هنگام نویسنده‌ ای بود با شهرت چشمگیر و قابل ملاحظه. در واقع در اثر آن چیزی شاید تا میانه یا حتی اوایل دهه شصت چرخش پیدا کرده است. اکنون در بازنگری مشاهده خواهیم کرد که عناصر تغییر چشمگیر لسینگ پیش تر در آثار اولیه او قبل از خاطرات وجود داشته و دلیل این امر کاوش او در آثار کارل گوستاو یونگ و حرکت شهودی وی به سمت عرفان بوده است. دفترچه طلایی به توصیف عصری می‌ پردازد که در آن ایده آل ها و از خود بیگانگی ها به دنبال راه خروجی هستند و آن را در کمونیسم می جویند در عین حال تاثیرات اجتناب‌ ناپذیر را آشکار می سازد که یک ذهن مستقل همانند خود لسینگ با جایگزینی بیرحمانه عصر عقل‌ گرایی با اخوتی که زمانی هدف ادیان بزرگ جهان بوده است تجربه می‌ کند.

فهرست

دیباجه مترجم مقدمه: یک قله و چند مسیر فصل یک: رویاهای صادق احمد حلی فصل دو: نی نامه روح، نفس و موسیقی وجود در اثر کلیدی مولانا فصل سه: تنتره منبع متعال فصل چهار: کیمیاگری دوریس لسینگ نشست ها و گفت و گوها فصل پنج: دعوت به سفر فصل شش: در تمام گشوده: مولانا و تصوف امروز مصاحبه با کبیر و کامیل هلمینسکی فصل هفت: خلأ و وجود مضاحبه با گشه سونام رینچن فصل هشت: شهادت دادن و کنش مهرآمیز مصاحبه با روشی برنی گلاسمن یادداشت ها فهرست نام ها

نویسنده: جو مارتین مترجم: مرضیه سلیمانی انتشارات: نشر نو