کتاب جمع بندی شیمی کنکور خیلی سبز

برشی از متن کتاب

پلیمرهای ماندگار یا زیست تخریب پذیر

پلیمرهای زیست تخریب پذیر: موادی که در طبیعت توسط جانداران ذره‌بینی به مولکول‌های ساده و کوچکی مثل CO2، CH4، H2O تجزیه می‌شوند. مانند:

پلیمرهای طبیعی

پلی‌ساکاریدها: نشاسته – سلولز

پروتئین‌ها

– نان و سیب‌زمینی از نشاسته غنی هستند. نشاسته، پلی‌ساکاریدی است که از اتصال مولکول‌های گلوکز به یکدیگر تشکیل شده است.

– مولکول‌های نشاسته در شرایط مناسب (محیط مرطوب با کاتالیز گرم یا محیط گرم و مرطوب) به آرامی به مونومرهای سازنده خود یعنی گلوکز تجزیه می‌شوند و مزه شیرینی ایجاد می‌کنند.

نشاسته + آب → nC6H12O6

– پلیمرهای سازنده لباس و پوشاک اغلب از نوع پلی‌استرها و پلی آمیدها هستند. هر نوع پوشاک، تاریخ مصرفی دارد؛ یعنی پس از مدتی تاروپود آن پوسیده می‌شود، زیرا مولکول‌های پلیمر آن با محیط واکنش می‌دهند و پیوندهای موجود در ساختار آنها مانند پیوند استری یا آمیدی شکسته می‌شوند. با شکستن این پیوندها، استحکام پارچه کاهش می‌یابد.

– سرعت آهنگ تجزیه شدن پلیمرها به مونومرهای سازنده آنها بستگی دارد.

– به طور کلی واکنش تجزیه پلی‌استرها و پلی‌آمیدها بسیار آهسته است.

پلیمرهای ساختگی تخریب‌ناپذیر

– پلیمرهای حاصل از هیدروکربن‌های سیر نشده، ساختاری شبیه به آلکان‌ها دارند. بنابراین سیر شده‌اند و تمایلی به انجام واکنش ندارند. اصطلاحاً زیست تخریب‌ناپذیرند.

-هرچند استفاده از این پلیمرها صرفه اقتصادی دارد، اما از نگاه پیشرفت پایدار، تولید و استفاده از این پلیمرها الگوی مصرف مطلوبی نیست.

– آثار ماندگاری درازمدت

تبدیل محیط زیست به گورستان زباله

کثیف شدن چهره شهرها و محیط زیست

آسیب زدن به زندگی جانداران

– راهکارهای مواجهه با پلیمرهای زیست تخریب ناپذیر

بازیافت پلیمرهای زیست تخریب ناپذیر

جایگزینی پلیمرهای ساختگی با پایه نفتی با پلیمرهای زیست تخریب پذیر

پلیمر سبز

– هرگاه این پلیمرها و کالاهای ساخته‌شده از آنها در طبیعت رها شوند، پس از مدت چند ماه توسط جانداران ذره‌بینی به مولکول‌های ساده مانند  H2O و CO2 تبدیل می‌شوند.

– این پلیمرها از فراورده‌های کشاورزی مانند سیب‌زمینی، ذرت و نیشکر تهیه می‌شوند.

– مراحل تهیه آن، نخست نشاسته موجود در فراورده‌های کشاورزی به لاکتیک اسید تبدیل می‌شود، سپس تولید پلی لاکتیک اسید از لاکتیک اسید در واکنش پلیمری شدن و در شرایط مناسب صورت می‌گیرد.

– از پلی لاکتیک اسید، انواع ظروف پلاستیکی یکبار مصرف تولید می‌شود. (لاکتیک اسید در شیر ترش شده موجود است.)

– ظروف پلاستیکی حاصل از پلی لاکتیک اسید، امکان تبدیل شدن به کود را دارند و رد پای کوچکی در محیط زیست بر جا می‌گذارند.

آزمون از کل فصل

101 – اگر a، b، c و d به ترتیب نایلون، انسولین، نفتالین و بنزآلدهید باشند کدام گزینه درباره مقایسه جرم مولی آنها درست است؟

1) c < d < b < a                                      2) c < d < a < b

3) d < c < a < b                                      4) d < c < b < a

102 – نام مونومر سازنده پلیمر داده شده کدام یک می‌تواند باشد و شمار جفت الکترون‌های پیوندی مونومر کدام است؟

1) 2- متیل – 3 – هگزن، 20

2) 4 – هپتن، 21

3) 3 – هپتن، 20

4) 2 – متیل – 3 – هگزن، 21

103 – کدامیک از پلیمرها طبق الگوی داده شده ساخته نمی‌شود؟

1) پلی استیرن              2) کولار               3) تفلون                     4) پلی‌وینیل کلرید

104- چه تعداد از موارد داده شده درست هستند؟

آ) تعداد C همانند H در ویتامین A، 10 تا بیشتر از تعداد C و H در منتول است.

ب) ویتامین کا همان استر عامل بوی خوش گل یاسمن، نوعی ترکیب آروماتیک است.

پ) تعداد پیوندهای دوگانه کربن – کربن در ویتامین آ همانند نفتالین است.

ت) متانول و اتانول توانایی تشکیل پیوند هیدروژنی با آب را دارند.

ث) ویتامین‌A همانند  D برخلاف K یک گروه هیدروکسید دارد.

1) 5              2) 3            3) 4                      4) 2