کتاب کلی ها - هیلری استنیلند

کتاب کُلّی ها نوشته ی هیلری استنیلند با ترجمه ی نجف دریابندری توسط نشر کارنامه به چاپ رسیده است.

"کُلّی ها" ما را در مقابل آن چیزهای کُلی که به آن کمتر اشاره شده قرار می دهد. البته اشاره ای به آن نمی کند و تاریخچه ای هم از آن ارائه نمی دهد. چیزهای جزئی همواره مورد بررسی قرار گرفته اند، مثلِ: انسان- حیوان و… اما چیزهایی مثل نوع انسان- نوع حیوان، که کلیّات را در بر می گیرد، مورد بررسی واقع نشده است. اصطلاح "کلی" نخستین بار توسط ارسطو وارد فلسفه شد، اما پیش از او افلاطون با نام های دیگری به آن پرداخته بود.

در فصل اول کتاب به نظریات این دو راجع به این موضوع پرداخته شده است. فلسفه کلّی ها یک فلسفه رئالیستی (واقع گرا) است. شاید به دلیل مجرد و فنی بودن این امور، عموم نتوانند به آن علاقه ای نشان دهند، اما آن چیز که مسلم است برای اینکه بتوانیم فلسفه را درک کنیم، ناچاریم که به این مسایل بپردازیم. در واقع درک کُلّی ها پیش زمینه ای است برای درک فلسفه کلّی ها از آن نوع هستی هایی هستند که وجودشان طرح سوال می کند.

اما چیزی نیست که بشود از طریق حواس ادراک درک شود. در بخش های دیگر از این کتاب، مولف تفاوت بین کلّی ها و جزیی ها را نشان می دهد. البته شباهت هایی هم میان آنها وجود دارد. برتراند راسل (فیلسوف و جامعه شناس) در یکی از کتاب های خود می نویسد: این قاعده های کلی برای کسانی مناسب است که کمال را بر زندگی ترجیح می دهند، نه آنها که زندگی را بر کمال ترجیح می دهند.

برشی از متن کتاب

"تا حدی بر پایه همین نظر است که افلاطون می گوید صورت ها بیش از جزیی ها واقعیت دارند، صورت ها همان اند که جزیی ها سعی می کنند که باشند. همچنین، صورت ها از این جهت بیشتر واقعیت دارند که اموری هستند مستقل، ابدی، و تغییر ناپذیر، و حال آن که جزیی ها وابسته و گذران و متغیرند." (خرید کتاب) "اهمیت این دعوی که انگاره های عام ساخته ذهن اند اکنون باید روشن شده باشد. تجربه در خیال آوردن چهره فلان دوست متناظر است با تجربه دیدن چهره او. ولی ما تجربه ای نداریم که به همین نحو متناظر باشد با دیدن انسان به معنای کلی کلمه. و از لحاظ نظریه لاک لازم است که چنین تجربه ای نداشته باشیم، چون اگر می داشتیم آنگاه می بایست یک انسان کلی وجود داشته باشد که موضوع این تجربه واقع شود."

فهرست

فصل اول: افلاطون و ارسطو فصل دوم: تجربیان بریتانیا فصل سوم: تکرار و تشابه فصل چهارم: کلمات عام فصل پنجم: منطق و هستی شناسی فصل ششم: مبتدا و خبر

نویسنده: هیلری استنیلند ترجمه: نجف دریابندری انتشارات: کارنامه