کتاب کاربرد GIS در شهرسازی - حسن دوست

کتاب کاربرد GIS در شهرسازی  اثر مهندس حسن حسن پور توسط مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران به چاپ رسیده است.

شاید اکثریت اطلاعات مهم و ضروری شهرداری ها، اطلاعاتی مربوط به کاربری های شهری - منطقه بندی - ناحیه بندی مسیرها و هم چنین اطلاعات مربوط به کمیسیون های شهرسازی شامل: ماده 5 که مربوط به تغییر کاربری های برابر مصوبه بند کمیسیون .... و کمیسیون ماده 100 شهرداری ها که تخلفات شهرسازی و هم چنین کدهای نوسازی و ممیزی کردن ملک ها و ... بوده، که در کل منبع غنی از این اطلاعاتِ بسیار مهم می بایست در نرم افزار هایی که قابلیت ذخیره سازی را به صورت اطلاعات توصیفی و مکانی داشته باشند نیاز می باشد که از طریق نرم افزارهایی همانند GIS که به راحتی اطلاعات را ذخیره و پردازش خواهد نمود می توان این گونه کارهای شهری را با دقت بسیار بالایی انجام داد.

لایه های اطلاعاتی مکانی درGIS به دو نوع تقسیم می شوند :

1- لایه های برداری یا عارضه ای: به طور کلی لایه هایی هستند که داده های موجود در سطح زمین را به صورت یک شکل و عارضه دربرنامه نشان می دهد و هر عارضه دارای مرز، محدوده، مساحت و ... می باشد.

2- لایه های شبکه ای یا رستری: در یک لایه رستری داده های سطح زمین به صورت پیکسل های به هم پیوسته نمایش داده می شود و مجموعه پیکسل های یکرنگ نمایانگر یک پدیده هستند.

کتاب "کاربرد GIS در شهرسازی"  دارای پنج فصل اصلی می باشد که عبارتند از:

1. نحوه نصب نرم افزار 10 GIS و تصحیح مشکلات در خصوص نرم افزار GIS 2. چگونگی ایجاد فیلد و بانک اطلاعاتی و طبقه بندی اطلاعات 3. تبدیل فایل های vector به raster و تفاوت آن ها با هم 4. نحوه مکان یابی کاربری اراضی شهری با GIS 5. نحوه ساختن لایه های سه بعدی در Google Earth, Arc Scene

فهرست

مقدمه فصل 1. نحوه نصب نرم افزار 10 GIS و تصحیح مشکلات در خصوص نرم افزار GIS کاربرد GIS در شهرسازی لایه های اطلاعاتی مکانی در GIS به دو نوع تقسیم می شوند: انواع عارضه های شهری و ساخت کاربرد آن ها در GIS روش دوم نحوه ساختن لایه یا عارضه های شهری در GIS نحوه ساختن فایل Geodatabase در نرم افزار GIS نحوه تبدیل شیپ فایل به ژئودیتابیس و عکس آن نحوه ورود فایل ها از اتوکد به GIS نحوه خروج فایل ها از GIS به اتوکد نحوه ذخیره سازی اطلاعات و فرمت داده ها در طرح های شهرسازی فصل 2. چگونگی ایجاد فیلد و بانک اطلاعاتی و طبقه بندی اطلاعات (symbology) کاربرد زمین مرجع کردن در GIS نحوه کار با دستورات clipe-  buffer- erase  در نقشه های شهری نحوه برچسب گذاری یا lable زدن اطلاعات و محاسبه مساحت و طول پاره خط ها نحوه  query گرفتن یک یا چند موضوع در GIS مشکل نمایش فونت های فارسی در GIS نحوه کار با دستورات کاربردی Append- Merge- Union- Intersect کاربرد  - Intersectدر نقشه های شهری کاربرد Union در نقشه های شهری کاربرد Append در نقشه های شهری نحوه یکپارچه کردن اطلاعات توصیفی به مکانی در GIS تنظیمات مربوط به نقشه های شهری و کارتوگرافی کاربرد دستور Identify و Hyperlink در شهرسازی نحوه ایجاد خط پروژه عقب نشینی در طرح تفصیلی با GIS نحوه ورود فایل های برداشت شده در GPS به محیط  Arcmp ساختن توپولوژی و خطایابی در GIS نحوه کار با اکستنشن XTOOLS و قابلیت های آن نحوه تبدیل فایل های با مختصات درجه و ... به سیستم مختصات UTM و بر عکس فصل 3. تبدیل فایل های vector به  raster و تفاوت آن ها با هم ساخت نقشه های Tin نحوه موزاییک کردن عکس های هوایی یا فایل های رستری در Arcmp نحوه تبدیل عکس های هوایی به نقشه در محیط  Arcscan و انواع روشهای اجرایی آن فصل 4. نحوه مکان یابی کاربری اراضی شهری با GIS تحلیل توزیع فضایی و مکانیابی میادین میوه و تره بار با استفاده از GIS نمونه موردی : شهر قزوین تعیین لایه های اطلاعاتی معیار متناسب با ویژگی ها و شرایط جغرافیایی در نرم افزار GIS فصل 5. نحوه ساختن لایه های سه بعدی در  Google Earth, Arc Scene ایجاد انیمیشن ونحوه ذخیره نمودن انیمیشن به پسوند های مختلف فیلم در Arc Scene نحوه ساختن لایه ها در Google Earth نحوه تبدیل فایل ها از GIS به Google Earth

برشی از متن کتاب

فصل 1. نحوه نصب نرم افزار 10 GIS و تصحیح مشکلات در خصوص نرم افزار GIS نصب نرم افزار GISنیز مانند دیگر نرم افزارهای معماری و شهرسازی بسیار راحت می باشد؛ هنگام نصب این نرم افزار چند نکته بسیا رمهم وجود دارد که چنان چه رعایت شود به راحتی قابل بارگذاری و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. فصل 2. چگونگی ایجاد فیلد و بانک اطلاعاتی و طبقه بندی اطلاعات ساختن فیلدهای اطلاعاتی در نرم افزار GIS یکی از مهم ترین و پرکاربردترین قسمت ها بوده، و دلیل عمده آن این است که لایه های نقطه ای و خطی و پلی گونی که در این نرم افزار ساخته می شود بدون داشتن اطلاعات فیلدهای اطلاعاتی هیچ گونه ارزشی را نخواهد داشت. فصل 3. تبدیل فایل های vector به raster و تفاوت آن ها با هم به طور عمومی به تصاویر و عکس ها فایل های رستری گفته می شود. زمانی که با دوربین عکاسی و یا گوشی همراه یک عکس را تهیه می نماییم و وقتی که آن را در صفحه کامپیوتر در حالت بزرگ نمایی قرار می دهیم، چنان چه دقت نماییم عکس در حالت بزرگ نمایی شبیه صفحه شطرنج و یا به صورت پیکسل پیکسل با ابعاد یکسان خواهد شد و از مربع هایی که طول و عرض آن ها اندازه هم می باشند شکل خواهد گرفت. فصل 4.نحوه مکان یابی کاربری اراضی شهری با GIS انتخاب مکان مناسب یک کاربری شهری با توجه به نیاز ساکنین آن منطقه شهری بسیار مهم و حائز اهمیت بوده است که در گذشته با توجه به رشد شتابان جمعیت و شهر متأسفانه برای کاربری های شهری هیچ گونه اصول و معیار مشخصی در نظر گرفته نشده است. فصل 5.نحوه ساختن لایه های سه بعدی در  Google Earth, Arc Scene یکی از مهم ترین و پرمخاطب ترین برنامه های جانبی در Arc Gis استفاده از برنامه سه بعدی یا شبیه سازی با دنیای واقعیت با نرم افزار, Arc Sceneمی باشد که به راحتی می توان نقشه ها و پارسل های شهری را در این محیط، سه بعدی نمود تا به راحتی تعداد طبقات- تراکم های شهری و خط آسمان را در این محیط مشاهده نمود و بسیاری از تصمیم گیری های مدیریتی را با این نرم افزار در طرح های شهرسازی اجرا نمود.

• مولف: حسن حسن دوست
• انتشارات: موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران