کتاب نقشه برداری عمومی برای دانشجویان معماری - رجبی فر

کتاب "نقشه برداری عمومی" تالیف فلورا رجبی فر و حسام بیاتی، توسط انتشارات "ساکو" به چاپ رسیده است.

نمایش مختصات نقاط با اصول و مقیاس معین را نقشه می گویند. نقشه برداری، علم تهیه و پیاده کردن نقشه می باشد که هدف آن تعیین موقعیت نقاط  یا عوارض است؛ این علم پیش نیاز بسیاری از علوم از جمله: عمران، کشاورزی و امور نظامی می باشد. نقشه برداری انواع گوناگونی دارد که از عنوان آن می توان: زمینی، زیر زمینی، فتوگرافی، ژئودزی، آب نگاری و ماهواره ای را نام برد. برای نقشه برداری از نرم افزارهای کامپیوتری استفاده می‌شود که باعث افزایش دقت و سرعت عمل در نقشه برداری می شود؛ از جمله این نرم افزارها عبارتند از: اتودسک اتوکد، اتوکد لند دولاپیمنت و اتوکد سیویل تری دی می باشد. کتاب "نقشه برداری عمومی" در هشت فصل مباحث اصلی نقشه برداری عمومی را بیان کرده است که عبارتند از:

1.تاریخچه نقشه برداری و مفاهیم اولیه: نقشه برداری به تعیین موقعیت نقاط مختلف از جمله کوه ها، جاده ها، دریاها، جنگلها و منازل می پردازد که با توجه به نوع نقشه و کاربرد آن نقاط متفاوتی را نمایش می دهد...

2- خطاها و اشتباه ها: اختلاف بین مقدار واقعی و مقدار اندازه گیری شده را خطا می گویند. خطاها منشاء مختلفی دارند؛ از جمله آنها: خطای سیستماتیک، انسانی، کرویت، انکسار و درجه حرارت می باشد که با دو روش تکرار و مقایسه با یک مدل ریاضی قابل پیشگیری و کنترل هستند

3- آشنایی با وسایل نقشه برداری: برای نقشه برداری از ابزار و وسایل مختلفی استفاده می کنند، هر ابزاری که استفاده می ‌شود ویژگی و کاربرد مختلفی دارد؛ برای مثال از گونیای مساحی برای پیدا کردن امتداد های عمود بر هم استفاده می کنند. ابزارهای نقشه برداری عبارتند از: ژالون، ژالون گیر و تراز، گونیای مساحی و شاغول می باشند‌

4- تراز یابی: وقتی بتوانیم اختلاف ارتفاع دو نقطه را تعیین کنیم، تراز یابی کرده ایم؛ از تراز یابی در تسطیح، یافتن پستی و بلندی، دستیابی به شیب، محاسبه احجام و منطقه استفاده می ‌شود. تراز یابی روش‌های مختلفی دارد که از جمله آنها: مستقیم، مثلثاتی و استادی متری را می توان نام برد. دوربین ها در تراز یابی کاربرد دارند؛ انواع دوربین های تراز یابی عبارتند از: ساختمانی، مهندسی و دقیق می باشند

5- آشنایی با ارتفاع سنج تئودولیت جی پی اس توتال: ارتفاع سنج، وسیله ای کاربردی است که در اندازه گیری ارتفاع یک نقطه نسبت به یک سطح معین استفاده می شود. جی پی اس یا سیستم موقعیت یاب جهانی، یک سیستم راهبردی و و مسیریابی ماهواره ای است که به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده ساخته شده است

6-زاویه یابی: یکی از کمیت های موجود و مهم در نقشه برداری، اندازه گیری زاویه ای است که با استفاده از تئودولیت محاسبه می ‌شود؛ تئودولیت توانایی اندازه گیری زاویه های افقی و قائم را دارد

7- پیمایش: تعیین موقعیت مسطحاتی مجموعه ای از نقاط ایستگاه های متوالی است که با اندازه گیری های طولی و زاویه پی در پی، مختصاتشان تعیین می شود؛ هدف اصلی از آن، تثبیت نقاط مشخصی است که به کمک آن بتوان نقاط تفضیلی را که در مراحل بعدی برداشت می شود، به هم ربط داد. پیمایش انواع مختلفی دارد که از جمله آنها: پیدایش باز، بسته و اتصالی را می توان نام برد

8- برداشت و پیاده کردن مساحت طولی و عرضی: یکی از موارد پر کاربرد تراز یابی، تهیه نیم رخ های طولی و عرضی می باشد که برای طراحی پروژه های اجرایی مثل ساختمان ها، بزرگراه ها، خطوط راه آهن، نفت و گاز و به طور کلی پروژه‌هایی در طول یک خط عملیاتی اجرا می شوند و پی بردن به وضعیت ارتفاع زمین کاربرد زیادی دارد. کتاب "نقشه برداری عمومی" مناسب دانشجویان رشته عمران می باشد.

فهرست

فصل اول: تاریخچه نقشه برداری و مفاهیم اولیه تاریخچه نقشه برداری نقشه برداری فتوگرامتری ژئودزدی نقشه نقشه پلانیمتری نقشه های توپوگرافی مقیاس انواع نقشه از نظر مقیاس مکان یابی فصل دوم: خطا و اشتباه تئوری خطاها منشا خطاها خطای کلیماسیون روش اجرایی روش دستگاهی بهترین مقدار کمیت خطای ماکزیمم اشتباهات و خطاها در مترکشی فصل سوم: آشنایی با وسایل نقشه برداری ژالون گونیای مساحی میخ و پتک شاغول شیب سنج قطب نما گونیای مساحی روش های مختلف اندازه گیری فاصله اندازه گیری فاصله به روش مترکشی فصل چهارم: ترازیابی تعریف ترازیابی شمشه بنایی ترازیابی با دوربین قسمت های ظاهری دوربین کار با دوربین ترازیاب مهندسی ترازیاب دقیق تراز کروی ترازیابی تدریجی محاسبه اختلاف ارتفاع به روش فراز و نشیب خواص منحنی میزان فصل پنجم: آشنایی با ارتفاع سنج تئودولیت جی پی اس توتال آشنایی با ارتفاع سنج جی پی اس چگونه کار می کند؟ روش تعیین موقعیت توسط GPS آشنایی با توتال استیشن ویژگی های توتال استیشن فصل ششم: زاویه یابی تعریف زاویه افقی رابطه بین زاویه قائم و زاویه شیب واحدهای زاویه گراد رادیان تئودولیت تعیین مختصات نقاط تعریف شمال جغرافیایی یک نقطه انحراف مغناطیسی تعریف آزیموت زاویه جامل فصل هفتم: پیمایش اصول کلی در پیمایش پیمایش بسته پیمایش اتصالی معادلات شرط در پیمایش تعدیل خطای بست زاویه روش تعدیل شرط ضعلی در پیمایش بسته فصل هشتم: برداشت و پیاده کردن مقاطع طولی و عرضی انجام کارهای پیاده کردن و برداشت مقاطع طولی و عرضی نیم رخ عرضی تهیه نیم رخ های طولی با استفادا از اندازه گیری های زمینی روش تهیه نیم رخ عرضی  

• مولفان: فلورا رجبی فر - حسام بیاتی
• انتشارات: ساکو