کتاب نقاشی کودکان - کرمن

کتاب نقاشی کودکان تالیف لوئیس کرمن، با ترجمه ی دکتر پریرخ دادستان و دکتر محمود منصور توسط انتشارات رشد به چاپ رسیده است.

یکی از راه های پرورش کودکان که معمولا کمتر مورد توجه قرار می گیرد ولی قبل از هر چیز دیگری می تواند به آموزش کمک کند نقاشی است. کودکان از این طریق می توانند خواسته ها و حالات درونی خودشان را به دیگران بروز دهند که در بررسی های بالینی امروزی می توان از نقاشی کودکان به منظور تشخیص اختلالات روانی استفاده نمود. این اثر از دو بخش تشکیل شده است که هر بخش، چهار فصل را شامل می شود. بخش اول: ترسیم خانواده به منزله یک تست فرافکنی؛ فصل های آن عبارتند از:

1. نقاشی کودک به منزله نشانه هوش و بیان عواطف
2. روش ما در گذراندن تست ترسیم خانواده
3. ترسیم خانواده در کلینیک

بخش دوم: بررسی تعارض های روانی کودک بر اساس تست ترسیم خانواده می باشد؛ فصل های این بخش عبارتند از:

5. روابط با برادر و خواهر و تعارض ها
6. روابط با والدین و تعارض های ادیپی
7. تحول تست ترسیم خانواده
8. نتایج کلی

 

فهرست

بخش اول: ترسیم خانواده به منزله یک تست فرافکن

1. نقاشی کودک به منزله نشانه هوش و بیان عواطف

نقاشی به منزله تست شخصیت یم خانواده روش اجرا مصاحبه همسانسازی مقایسه با خانواده حقیقی

3. تفسیر نقاشی کودک

وسعت و نیروی خطوط نقاشی ناحیه ترسیم جهت نقاشی پویایی ترسیم و تعامل بین اشخاص مکانیزم های دفاعی من علیه اضطراب

4. ترسیم خانواده در کلینیک

چگونگی بیان گرایش ها و دفاع های من در تست ترسیم خانواده عینی و غیر عینی بخش دوم: بررسی تعارض های روانی کودک بر اساس تست ترسیم خانواده

5. روابط با برادر و خواهر و تعارض ها

واکنش پرخاشگرانه واکنش افسرده وار واکنش واپس گرا و همسانسازی با یک نوزاد.

6. روابط با والدین و تعارض های ادیپی

مرحله شکل گیری عقده ادیپ تمایز یافتگی جنسی در مرحله ادیپی موقعیت های ادیپی پنهان.

7. تحول تست ترسیم خانواده
8. نتایج کلی

نویسنده

دکتر پریرخ دادستان متولد 1312 در تهران، استاد روانشناسی دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و دانشگاه شهید بهشتی بودند که در سال 1389 در سن 77 سالگی و بر اثر بیماری سرطان دار فانی را وداع می گویند. وی یکی از بنیانگذاران روانشناسی نوین ایران است و به همین دلیل بسیاری او را مادر روانشناسی ایران می نامند و دارای تالیفات منحصر بفرد در روانشناسی رشد و بالینی می باشد و تاثیر زیادی بر زبان روانشناسی نوین ایران داشته است. دکتر دادستان یکی از اولین و معدود مولفانی در سطح بین المللی است که به دنبال تبیین روانشناسی مرضی از دیدگاه تحولی بوده است. او سال ها تدریس روانشناسی رشد، بالینی کودک، مرضی، ارزشیابی شخصیت را در سطوح مقدماتی و پیشرفته به عهده داشته است. برخی از آثار ایشان عبارتند از: اختلال های زبان، گزیده ای از بزرگ ترین نظام های روانشناسی تحولی، بیماری های روانی، روانشناسی ژنتیک و... دکتر محمود منصور متولد 1309 در شهرستان اراک، استاد روانشناسی ایران است. وی بعد از اخذ مدرک فوق لیسانس تخصصی در رشته روانشناسی بالینی جهت ادامه تحصیل عازم کشور سوئیس گردید و از دانشگاه ژنو در رشته روانشناسی ژنتیک و بالینی موفق به دریافت درجه دکترا شد. دکتر منصور سال های متمادی است که به عنوان استاد روانشناسی در دانشگاه تهران در حال تدریس می باشد و هم اکنون عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران است. کتاب «ساخت، پدید آیی، تحول شخصیت» با ترجمه و اضافات ایشان به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران منتخب شده است.

برشی از متن کتاب

1. نقاشی کودک به منزله نشانه هوش و بیان عواطف: پورو، درباره ترکیب خانواده به گونه ای که در نقاشی منعکس شده است و درباره اهمیت این نکته که پاره ای از اشخاص خانواده می توانند به فراموشی سپرده شوند، پافشاری میکند و این نکته را برجسته می سازد که نخستین شخصی که نقاشی شده است تقریبا همواره مهمترین شخص از نظر کودک است ...
2. روش ما در گذراندن تست ترسیم خانواده: طریقه ای که برمبنای آن نقاشی بنا می شود به اندازه نتیجه نهایی آن مهم است. معنای این نکته این است که روانشناس باید در تمام طول آزمون حضور داشته باشد، باید به کودک نزدیک باشد بی آنکه کودک احساس کند که تحت نظر است ...
3. تفسیر نقاشی کودک: قواعد کلی خط شناسی را می توان در حد وسیعی در مورد نقاشی به کار بست، طریقه ای که بر اساس آن کودک از مداد استفاده می کند و به کشیدن نقطه ها، خطوط راست و منحنی می پردازد و می تواند وضع روانی-حرکتی و بر مبنای آن، وضع عاطفی وی را برای ما آشکار کند ...
4. ترسیم خانواده در کلینیک: از دیدگاه روان تحلیل گری، فرد ارزنده سازی شده کسی است که کودک، بیشترین نیروی عاطفی خود را در وی سرمایه گذاری می کند و به همین دلیل است که غالبا و همانطور که پورو خاطرنشان کرده است، موضوع همسانسازی هشیار یا ناهشیار وی قرار می گیرد...

بخش دوم: بررسی تعارض های روانی کودک بر اساس تست ترسیم خانواده می باشد؛ فصل های این بخش عبارتند از:

5. روابط با برادر و خواهر و تعارض ها: در یک محیط خانوادگی موزون، یعنی درآمیخته با محبت، رقابت برادرانه خودبخود بر اساس جبران های عاطفی ناشی از زندگی مشترک تقلیل می یابد و پرخاشگری بتدریج در جهت والائی گرائی تحول می یابد و اجتماعی می شود ...
6. روابط با والدین و تعارض های ادیپی: در تست ترسیم خانواده می توان شاهد موقعیت های ادیپی متنوعی بود. موقعیت هایی که آسان تر قابل تفسیرند، آن هایی هستند که احساسات پرخاشگرانه یا عاشقانه را آشکارا و بدون پرده پوشی بیان می کنند. در این موارد می توان از تعارض های ادیپی که تابع سرکوب گری نگشته اند، سخن به میان آورد ...
7. تحول تست ترسیم خانواده: در زنجیره نقاشی هایی که توسط یک آزمودنی کشیده می شوند می توان از یکسو، رگه های پایدار یعنی نشان دهنده چیزی که در شخصیت کودک ثابت باقی می ماند و از سوی دیگر، رگه های متغیر یعنی نشان دهنده تغییراتی هستند که از یک نقاشی تا نقاشی دیگر، ایجاد شده اند را متمایز نمود ...
8. نتایج کلی: در پاره ای از موارد، می توان بر اساس تفسیر نقاشی کودک به قلب مسئله تعارض راه یافت. در موارد دیگر، چنین تفسیری به فرضیه ها و احتمالاتی منتهی می گردد و برای آن که این احتمال به مرتبه یقین برسد، لازم است که نشانه های همگرا، براساس اجرای آزمون های دیگر شخصیت، جستجو شوند. مطالعه و بهره گیری از این اثر، که به تمامی جوانب نقاشی کودکان پرداخته است، برای دانشجویان رشته های بالینی توصیه می شود.

• کاربرد تست ترسیم خانواده در کلینیک
• تالیف: لوئیس کرمن
• مترجمان: دکتر پریرخ دادستان - دکتر محمود منصور
• انتشارات: رشد