loader-img
loader-img-2
کتابانه
کتابانه

کتاب مرزبان نامه - خطیب رهبر

5 / -
موجود شد خبرم کن

کتاب مرزبان نامه به کوشش خلیل خطیب رهبر توسط انتشارات صفی علیشاه به چاپ رسیده است.

"مرزبان نامه" کتابی بسیار ارزشمند و خواندنی در زمینه ی ادبیات تعلیمی می باشد که داستان هایی کوتاه، زیبا و پندآمیزی را از زبان حیوانات نقل می کند. از گذشته های بسیار دور، داستان گویی از زبان حیوانات ریشه ای اساطیری و عامیانه داشته که همواره مورد استفاده ی مردم جامعه قرار می گرفت؛ داستان هایی اخلاقی و آموزنده که قهرمانان آن ها اغلب جانوران، گیاهان و جمادات بودند و نقشی سمبلیک از شخصیت های موجود در قصه ایفا کرده و گاهی نیز در قالب و نماد اشخاص واقعی داستان به کار می رفتند. کتاب حاضر نیز بخشی از این دسته داستان های ارزشمند را تشکیل داده و شیوه ی نثری، مشابه نثر کتاب کلیله و دمنه دارد؛ در واقع نگارنده به پیروی از سبک استفاده شده توسط نصرالله بن عبدالحمید منشی، مترجم کلیله و دمنه، محتوای آن را تدوین نموده است. "مرزبان نامه"، در ابتدا به گویش طبری به رشته ی تحریر درآمده بود که بعدها از این زبان به زبان فارسی معمول عصر خود که پارسی دری بود، بازگردانی شد. به طور کلی این اثر، شامل حکایت ها، تمثیلات و افسانه هایی پندآموز همراه با معانی واژه ها، شرح و تفسیر بیت ها و جملات سخت و دشوار است که مخاطب را در درک و فهم داستان ها یاری رسانده و موجب برقراری ارتباط او با محتوای روایت های موجود می شود.


فهرست


پیشگفتار سعدالدین وراوینی و مرزبان نامه مرزبان نامه مقدمه الکتاب باب اول در تعریف کتاب و دکر واضع و بیان اسباب وضع مرزبان نامه مقاوضه ملک زاده با دستور حکایت هنبوی با ضحاک خطاب دستور با ملک زاده خطاب ملک زاده با دستور داستان خره نماء یا بهرام گور داستان گرگ خنیاگر دوست باشمبان خطاب دستور با ملک زاده خطاب ملک زاده با دستور خطاب دستور با ملک زاده خطاب ملک زاده با دستور داستان شگال خرسوار باب دوم در ملک نیکبخت و وصایائی که فرزندان را بوقت وفات فرمود داستان برزیگر بامار داستان غلام بازرگان داستان آهو و موش و عقاب داستان مرد طامع بانو خره داستان شهریار بابل با شهریار زاده داستان آهنگر با مسافر داستان روباه بابط داستان بازرگان با دوست دانا داستان دهقان با پسر خود باب سیوم در ملک اردشیر و دانای مهران به داستان شاه اردشیر پادانای مهران به داستان سه انباز راهزن با یکدیگر باب چهارم در دیو گاو پای و دانای دینی داستان پسر احول میزبان داستان مرد مهمان با خانه ی خدا داستان موش و مار داستان بزورجمهر با خسرو داستان مناظره ی دیو گاوپای با دانای دینی باب پنجم دردادمه و داستان داستان دزد با کیک داستان نیک مرد با هدهد داستان خسرو با ملک دانا داستان بزورجمهر با خسرو داستان مرد بازرگان با زن خویش داستان رای هند با ندیم باب ششم در زیرک و زروی داستان زغن ماهی خوار با ماهی داستان رمه سالار با شبان داستان موش با گربه داستان بچه زاغ با زاغ داستان درخت مردم پرست داستان زن دیبا فروش و کفشگر داستان دزد دانا داستان خسرو با خر آسیابان داستان خنیاگر با داماد داستان طباخ نادان داستان روباه با خروس باب هفتم درشیر و شاه پیلان داستان دیوانه با خسرو داستان پادشاه با منجم داستان سوار نخچیرگیر داستان شتر با شتربان داستان موش خابه دزد با کدخدای جواب نوشتن نامه ی شیر ولشکر کشیدن پیل و در عقب رفتن جنگ را مصاف پیل و شیر و نصرت یافتن شیر بر پیل باب هشتم در شتر و شیر پرهیزگار داستان خسرو با مرد زشت روی آغاز مکایدتی که خرس با اشتر کرد داستان جولاهه با مار داستان مارافسای و مار داستان برزگر با گرگ و مار داستان دروگر با زن خویش داستان ایراجسته با خسرو باب نهم در داستان عقاب و آزاد چهره و ایرا داستان ماهی و ماهی خواری داستان راسو و زاغ داستان پیاده و سوار شرح آیین خسروان پارس رسیدن آزاد چهره بمقصد و طلب کردن یهه و احوال با او گفتن صفت کوهی که نشیمن گاه عقاب بود اتصال آزادچهره بخدمات پادشاه و مکالماتی که میان ایشان رفت رجوع آزادچهره بخدمت شاه و ایراد نصایح وصیت آزادچهره و ختم کتاب داستان مرد باغبان با خسرو ذیل الکتاب قطعه که مصنف در وقت تسلیم کتاب گفته است فهرست های دیگر: 1-فهرست آیات و اخبار و احادیث 2- فهرست امثال و حکم 3- فهرست برخی قاعده های دستوری 4- فهرست تصرفات فارسیانه و توضیح درباره ی برخی واژه ها 5- فهرست قوافی اشعار 6- فهرست ماخذها 7- فهرست عام اعلام

برشی از متن کتاب


داستان موش و مار گاو پای گفت: شنیدم که وقتی موشی در خانه ی توانگری خانه گرفت و از آن جا دری در انبار برد1 و راهی بباغ کرد و مدت ها بفراغ دل2 و نشاط طبع در آن جا زندگانی می کرد و بی غوایل3 زحمت متعرضان بسر می برد. هر کو بسلامتت4 و نانی دارد         وز بهر نشستن آشیانی5 دارد نه خادم کس بود نه مخدوم6 کسی          گوشاد بزی7 که خوش جهانی8 دارد و آنک در پناه سایه ی حصن امن9 با کفایت نعمت10 نشستن در چار بالش11 خرسندی میسر دارد12 و بر سر این13 فضله طمع14 جوید، سزاوار هیچ نیکی نباشد. اذا الصحه و القو............................ه باق لک و الامن و اصبحت اخا حزن                 فلا فارقک الحزن15 روزی ماری اژدها پیکر با صورتی سخت منکر16 از صحرای شورستان لب تشنه17 و جگر تافته18 بطلب آبشخور19 در آن باغ آمد و از آن جا گذر20 بر خانه ی موش کرد، چشمش بر آن آرام جای21 افتاد، دری چنان22 در23 بستان سرای24 گشاده25 که در امن26 و نزهت27 از روضه ی ارم28 و عرصه ی حرم29 نشان داشت، با خود گفت:... 1- دری در انبار برد: دری به انبار گشود 2- فراغ دل: آسودگی خاطر 3- غوائل زحمت: بلای انبوهی و ازدحام، تشبیه صریح 4-  بسلامت: تندرست، صفت، ترکیب شده از پیشوند و اسم 5- آشیان: لانه، مجاز مرسل ذکر خاص و اراده ی عام (خانه) 6- مخدوم: سرور، مولی، اسم مفعول از خدمت 7- بزی: زندگی کن 8- خوش جهان: صفت و موصوف - رباعی است منسوب به خیام و از بحر هزج 9- حصن امن: دژ ایمنی و آسودگی از رنج و آسیب، تشبیه صریح 10- کفایت نعمت: کافی بودن خواسته و فراهم بودن رزق 11- چار بالش خرسندی: چهار متکی (=متکا)، مسند شاه و بزرگان - چار بالش خرسندی: مسند قناعت، تشبیه صریح  12- میسر دارد: به آسانی فراهم آورد 13- بر سر این: افزون بر این، بر سری 14- فضله: به فتح اول و سکون دوم افزونی و بقیه و زائد مانده - فضله ی طمع افزونی آز، تشبیه صریح 15- اذا....: چون تندرستی و نیرو و ایمنی تو را بر جای باشد و با آن حال هنوز غم ناک باشی، پس غم از تو جدا مباد؛ بیت از بحر هزج است 16- منکر: بضم اول و سکون دوم و فتح سوم زشت، اسم مفعول از انکار، صفت صورت است و سخت قید منکر 17- لب تشنه: تشنه لب، حال برای مار 18- جگر تافته: سوخته جگر، عطف بر لب تشنه 19- آبشخور: آبخور، آب خورد، اسم مرکب، چشمه یا جائی که مردم و جانوران از آن آب نوشند 20- گذر ... کرد: گذشت، فعل مرکب، بهتر است میان دو بخش فعل مرکب جدایی نیفتد و گفته شود «از آن جا بر خانه ی موش گذر کرد» 21- آرام جای: جای آسایش و آرامش، اسم مرکب ساخته شده از اضافه ی مقلوب 22- دری چنان: چنان دری، موصوف و صفت 23- در: حرف اضافه به معنی به سوی 24- بستان سرای: سرابستان، اسم مرکب ساخته شده از دو اسم، مقصود خانه ی بزرگی در باغی دلگشا باشد 25- گشاده: گشاده بود یا باز بود، جمله ی حالیه به حذف «بود»...

  • (با معنی واژه ها و شرح بیت ها و جمله ها)
  • به کوشش :خلیل خطیب رهبر
  • انتشارات: صفی علیشاه


ثبت دیدگاه


دیدگاه کاربران

اولین کسی باشید که دیدگاهی برای "کتاب مرزبان نامه - خطیب رهبر" می نویسد

آخرین بازدید های شما

۷ روز ضمانت بازگشت وجه ۷ روز ضمانت بازگشت وجه
ضمانت اصالت کالا ضمانت اصالت کالا
۷ روز هفته ۲۴ ساعته ۷ روز هفته ۲۴ ساعته
امکان پرداخت در محل امکان پرداخت در محل
امکان تحویل در محل امکان تحویل در محل