کتاب مختصر صحیح مسلم (2 جلدی)

درباره کتاب مختصر صحیح مسلم

دقت و احتیاطی که مسلم در انتخاب احادیث کرده سبب شده تا کتاب‌‌اش جاودانه و ماندگار شود و در بین امت اسلام ارزش و اعتبار بسیاری کسب کند. امام مسلم در کتاب خود دوازده هزار حدیث - همراه با احادیث تکراری - درج کرده است. با حذف احادیث مکرّر مجموع احادیث کتاب اندکی بیش از دو هزار حدیث هستند‌‌ امام مسلم این احادیث را از بین سیصد هزار حدیث انتخاب کرده است.

انتخاب امام مسلم حاکی از دقت و احتیاط اوست، چرا که وی با این که احادیث فراوانی را حفظ داشته است، به ذکر دوازده هزار حدیث - که با حذف احادیث مکرر دو هزار و اندی بیش باقی نمی‌ماند - بسنده کرده است. با همه‌ی دقت و احتیاطی که امام مسلم به خرج داده، برخی از حدیث‌شناسان احادیث موجود در کتاب وی را - همراه با احادیث مندرج در کتاب بخاری - مورد انتقاد قرار داده‌اند.

صحیح مسلم پس از صحیح بخاری دومین کتاب معتبر به شمار می‌رود‌. از این لحاظ علما و حدیث‌شناسان بزرگ در ادوار گوناگون تاریخ اسلام به آن توجه و اهتمام ویژه‌ای کرده‌اند. نوشتن شرح‌ها، رجال‌نامه‌ها، مستخرج‌ها و ... از جمله کارهایی بوده که علما درباره‌ی صحیح مسلم انجام داده‌اند‌.

بهترین و مناسب‌ترین تهذیب و اختصاری که از صحیح مسلم صورت گرفته از آن حافظ منذری است. منذری ضمن این‌که احادیث تکراری را حذف کرده، اسناد احادیث را نیز برداشته است. از این رو جز نام صحابی که روای حدیث است، از سایر راویان نام نمی‌برد. منذری ترتیب اصل کتاب صحیح مسلم را مد نظر قرار داده و بر اساس آن حرکت کرده است. گاه نیز برحسب ضرورت حدیثی را از بابی به باب دیگر که با آن بیشتر تناسب دارد جابه‌جا می‌کند.

روال کتاب به این صورت است که پس از متن حدیث واژه‌های دشواریاب متن به اختصار شرح و معنا شده است. در این قسمت، هم به معنای لغوی واژه و هم به معنایی که در متن حدیث مورد نظر بوده اشاره شده است. برای یافتن معنای این کلمات و شرح درست آنها گذشته از شروح مسلم و بخاری و ... به فرهنگ لغت‌هایی که به ویژه در زمینه‌ی واژگان حدیث در سده‌های گذشته تدوین شده، مثل الفائق فی غریب الحدیث اثر زمخشری و غریب الحدیث اثر ابن اثیر مراجعه شده است.

بخشی از کتاب مختصر صحیح مسلم

ایمان چیست؟ و از چه منابعی کسب می‌شود؟ آیا منابع ایمان، صرفا دینی و نقلی است؟ یا اینکه خارج از منابع دینی، منابع دیگر نیز در این بین نقش دارند؟ در تعریف ایمان گفته‌اند ایمان عبارت است از واپسین وابستگی انسان.

بر اساس این تعریف اگر قرار باشد آدمی از میان چندین گزینه تنها یکی را که از همه بیشتر به آن دلبستگی دارد برگزیند و بقیه را به دور اندازد به آن ایمان گفته می شود. مثلا اگر کسی مجبور باشد از گزینه‌های ملی‌گرایی، انسان‌گرایی، سوسیایسم، دین و ... تنها و تنها یکی را برگزیند و دیگر هیچ راهی نداشته باشد که در کنار آن، دیگری را هم بپذیرد، آن گزینه را که انتخاب می‌کند، واپسین دلبستگی شخص به آن تلقی می‌شود و همین را ایمان می‌گویند.

کتاب ترجمه فارسی مختصر صحیح مسلم (2 جلدی) اثر حافظ زکی الدین عبدالعظیم بن عبدالقوی المنذی با ترجمه‌ی داود نارویی توسط نشر احسان به چاپ رسیده است.

• ترجمه فارسی
• نویسنده: حافظ زکی الدین عبدالعظیم بن عبدالقوی المندی
• شرح و ترجمه: داود نارویی 
• انتشارات: احسان