کتاب مبانی فلسفی تئوری سازمان - میرزائی اهرنجانی

کتاب مبانی فلسفی تئوری سازمان تالیف دکتر حسن میرزائی اهرنجانی توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

فیلسوفان یونانی اولین کسانی بودند که ماهیت نظریه را به طور نظام مند بررسی کردند و افکار آنان مبنای فهم مدون و رسمی از نظریه تا قرن هفدهم قرار گرفت. نظریه در واقع به معنای ژرف اندیشی و تفکر عمیق است که نقش اساسی و مهمی را در زندگی بشر ایفا می کند.

حال کتاب "مبانی فلسفی تئوری و سازمانی" با تحلیلی اجمالی، تحول مفهوم نظریه را با پیدایش آن در مکاتب یونان باستان شروع کرده و با گذر از قرون وسطی که چندان تحولی در آن صورت نگرفت، به تحلیل بسیار خلاصه و کوتاه آن در مکاتب فکری و فلسفی معاصر می پردازد.

مخاطب اصلی این کتاب دانشجویان رشته های علوم انسانی و اجتماعی و عمدتاً دانشجویان رشته سازمان و مدیریت می باشند.

کتاب مذکور متشکل از پنج بخش می باشد که عبارتند از: 1‐ معانی و تعاریف نظریه از دیدگاه مکاتب فلسفی 2‐ امکان تحقق علوم اجتماعی 3‐ ابعاد نظری تحلیل نظریه اداری 4‐ به سوی یک نظریه اداری نقدی 5‐ نتیجه گیری و تحلیل پایانی

در بخش اول از نوشته های معاصر نظریه پردازی نقد کرده و به تحلیل محتوای نظریه و طبقه بندی انواع نظریه می پردازد. در بخش دوم موضوعات اصلی در علوم اجتماعی معاصر غیر طبیعت گرا را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. در بخش های سوم و چهارم  دیوان سالاری و مردم سالاری را به همراه نظریه های اداری شرح می دهد. و نهایتاً در بخش پنجم با مرور مباحث و ارائه نکاتی پایانی به یک تحلیل و نتیجه گیری پایانی می رسد.

 

برشی از متن کتاب

بخش اول: معانی و تعاریف نظریه از دیدگاه مکاتب فلسفی فصل سوم: نگاهی کوتاه به کانت 3-4 برتری عمل نسبت به نظر یکی از مشخصات فلسفه کانت شکافی است که از تعریف وی از علم ناشی شده است. وی علم را مانند دانش تعریف نمود، زیرا می خواست از نظر روش شناختی بتواند پاسخگوی دنیای پدیدار ها باشد. دانشی که در این زمینه تعریف می شود تلاش می کند که نوعی فهم عینی از جهان بر مبنای واقعیات پدیداری پیدا کند و آن را تعمیم دهد. چنان دانشی تا جایی پیش می رود که احتمال فهم نظری وجود داشته باشد. هرچند که کانت بر حضور سایر جنبه های مهم در وجود انسان قائل بود و معتقد بود که جنبه هایی از رفتار انسان را که نتوان با گزاره های علمی-نظری توضیح داد ناچار باید از چند راهنما و دستورالعمل رفتاری استفاده کرد. این جنبه ها خارج از دسترس نظریه به مفهوم علمی است و در متافیزیک کانت در بخش 《فراعلمی》 بررسی شده است و این جنبه ها متعلق به حوزه عمل بود و قصد اولیه کانت براین بود که بصیرت های تازه ای درباره کد های اخلاقی برای تنظیم رفتار های فردی و گروهی ایجاد کند. توجه کانت به راهنماهای تنظیم رفتار انسان در حوزه عمل او را وادار به ارائه (دستورات مقوله ای) یا (فرمان های مطلق) نمود که نه بر مبنای تجربه قرار داشتند و نه مشروعیت خود را از مبانی تجربی دریافت می کردند. این دستورات نخ گزاره های نظری بودند و نه روابط علی بین هدف-وسیله معروف که از آزمون ها ی تجربی حاصل شده باشند و گام های لازم برای رسیدن به اهداف خاصی را مشخص کنند. رابطه 《اگر-پس》برای فهم بهتر رابطه بین《هدف-وسیله》است که از گزاره های فرضیه ای که در حوزه ی فرضیه قرار دارد حاصل می شود، بنابراین مطلقاً فاقد ویژگی دستور مقوله ای است‐که مقوله اخلاقی خالصی است‐ و به منظور نظم بخشیدن به عمل صادر می شود. بنابراین، دستورات مقوله ای قوانین اخلاقی موجود در اراده و خواست بشری است و مستقل از قواعد تجربی ناشی از تجربه اند. دستورات مقوله ای ضروری اند، زیرا یک عمل اخلاقی نباید تحت شرایطی که صرفاً نیل به سایر اهداف را تسهیل می کند مورد قضاوت قرار گیرد. الزامات یک دستور اخلاقی باید صرفاً به خاطر خودش در نظر گرفته و فراهم شود. دستور اخلاقی به خواسته های بشر در سایر زمینه ها بستگی ندارد و اگر عملی ارادی لازم داشته باشد به خاطر ارزش خود آن عمل است و عمل اخلاقی خالص تنها عملی است که به خاطر خودش اجرا می شود و به خاطر هیچ نتایج دیگری اجرا نمی شود. بنابراین باید پرسید که دیتور مقوله ای چه ارتباطی با نظریه و عمل دارد؟ و به ویژه باید پرسید که دستور مقوله ای چگونه تضاد مربوط به الویتی را که هریک از نظریه و عمل خواهان آن هستند حل می کند؟ پاسخ به این سئوال را می توان در ویژگی هایی که کانت برای دستورات مقوله ای قائل است پیدا کرد. کانت دستور مقوله ای را با عبارت 《مستقل از خرد عملی》و یا 《خوود تعیین کننده خالص خواست》تعریف می کند.

فهرست

بخش اول: معانی و تعاریف نظریه از دیدگاه مکاتب فلسفی 1‐ معنی نظریه 2‐ نفوذ عقاید دکارت 3‐ نگاهی کوتاه به کانت 4‐ دوران روشنگری 5‐ نوشتار های معاصر درباره نظریه بخش دوم: امکان تحقق علوم اجتماعی 6‐ امکان تحقق علوم اجتماعی بخش سوم: ابعاد نظری تحلیل نظریه اداری 7‐ سطح تحلیل کلان-اجتماعی 8‐ سطح تحلیل سازمانی 9‐ سطح زیر سازمانی یا سطح کارگاهی در نظریه اداری  بخش چهارم: به سوی یک نظریه اداری نقدی 10‐ نظریه اداری نقدی بخش پنجم: نتیجه گیری و تحلیل پایانی 11‐ تحلیل پایانی

• مولف: دکتر حسن میرزائی اهرنجانی
• انتشارات: سمت