کتاب شوهر آهو خانم | علی محمد افغانی

علی محمد افغانی کیست؟

علی محمد افغانی یکی از نویسندگان به‌نام ایرانی است که زندگی او خود کتابی پر از حوادث و رویدادهای گوناگون است. این نویسنده خوش ذوق ایرانی، رمان‌های متعدد و بلندی دارد که نظر بسیاری از خوانندگان و حتی نویسندگان برجسته کشورمان را به خود جلب کرده است. شوهر آهو خانم یکی از ماندگارترین رمان‌های ادبیات فارسی، از برجسته‌ترین آثار علی محمد افغانی است که نام آن برای هر دوستدار ادب، کاملاً آشناست.

زندگینامه علی محمد افغانی

علی محمد افغانی پدر و مادری اصفهانی داشت. شرایط و اوضاع زندگی به‌گونه‌ای پیش رفت که والدین علی محمد را رهسپار کرمانشاه نمود. علی محمد در 11 دی ماه سال 1303 در این شهر به دنیا آمد. هرچند خود نویسنده بعدها نقل می‌کند که از تاریخ دقیق تولد خود اطمینان ندارد. وی علاقه فراوانی به پزشکی داشت اما این علاقه سبب نشد تا در این رشته به موفقیتی دست یابد. سفرش به آمریکا، بدون شک از بارزترین اتفاقات زندگی‌نامه علی محمد افغانی محسوب می‌شود که حوادث پس از آن، نقش پررنگی در فعالیت و درخشش او در نویسندگی داشت.

کودکی علی محمد افغانی

پدر علی محمد، «حسینقلی افغانی»، در اتفاقات انقلاب مشروطه بنا به مصلحت و دوری از شرایط نامناسبی که برای او پیش آورده بودند، عازم کربلا و سپس کرمانشاه شده بود. پس از به دنیا آمدن علی محمد نیز آن‌ها در کرمانشاه ماندگار شدند. لذا علی محمد کودکی خود را در همین شهر گذراند. دروان تحصیل ابتدایی افغانی نیز از مکتب‌خانه‌ای در کرمانشاه آغاز شد و سپس در مدرسه ادامه تحصیل داد.

دوران تحصیل علی محمد افغانی

علی محمد افغانی دوران تحصیل مدرسه و دبیرستان خود را نیز در شهر کرمانشاه پشت سر گذاشت. او که در ابتدا سودای پزشکی در سر داشت، برای ادامه تحصیل در این رشته، عازم تهران شد. خانواده او برای این تصمیم، اوضاع مالی ایده آلی نداشتند. لذا مادرش برای این امر، مجبور به فروش طلاهای خود شد. شرایط و اوضاع دانشگاه پزشکی آن‌طور که علی محمد می‌خواست، پیش نرفت و او هیچ‌گاه موفق به اخذ مدرک پزشکی نشد. در میانه راه و برای استفاده از شرایط و مزایای رشته افسری، به دانشکده افسری رفت و دست بر قضا از دانشجویان ممتاز شناخته شد.

سفر به آمریکا، نقطه عطف زندگی علی محمد افغانی

فعالیت چشمگیر و تلاش فراوان افغانی در دانشگاه افسری سبب شد تا برای بورسیه تحصیلی عزم سفر به آمریکا نماید. بدون شک این سفر نقطه عطفی در بیوگرافی علی محمد افغانی محسوب می‌شود. او در این برهه از زمان، با ادبیات انگلیسی و رمان‌های مختلف در این ادبیات آشنا شد. این موضوع در شناخت و کسب آگاهی و اطلاعات لازم در این زمینه، کمک شایانی به او نمود. افغانی در سال 1333 و در حالی که تنها دو ماه از ازدواجش سپری شده بود، از آمریکا به ایران بازگشت و در همان زمان به دلیل فعالیت‌های سیاسی و عضویت در حزب توده، به وسیله مأموران دستگیر و بازداشت شد.

اسارت علی محمد افغانی، آغاز دوران نویسندگی

او در زمان اسارت متحمل شکنجه‌های فراوانی شد و حتی تا پای اعدام رفت؛ اما در دادگاه تجدید نظر حکم او به حبس ابد تغییر یافت. زندانی شدن و اسارت او، این فرصت را برای افغانی پدید آورد تا دست به قلم شده و روایت‌ها و داستان‌های خود را به رشته تحریر درآورد. شوهر آهو خانم به عنوان بهترین کتاب علی محمد افغانی نیز در این دوران نوشته شد. البته مأموران به راحتی به او اجازه نوشتن نمی‌دادند و نوشته‌های او را بازرسی می‌کردند. افغانی نیز در اکثر اوقات دیکشنری زبان که از آن برای یادگیری استفاده می‌کرد را باز می‌کرد و وانمود می‌نمود در حال ترجمه است. وی پس از 5 سال از زندان آزاد  شد و با سرمایه اندک خود انتشار رمان معروف خود با نام شوهر آهو خانم را آغاز کرد.

---

مطالعه‌ی بیشتر: آثار و زندگی نامه هوشنگ مرادی کرمانی

---

سبک نگارش علی محمد افغانی

علی محمد افغانی برای نگارش آثارش سعی کرده تا از توصیفاتی دقیق همراه با جزئیات استفاده کند. همچنین برای خلق شخصیت نیز سعی می‌کند، از کاراکترهای اطراف خود و آن‌هایی که در همان جامعه حضور داشتند، استفاده کند. این ویژگی سبب شده تا آثار علی محمد افغانی بسیار باورپذیر باشند. در نتیجه، شخصیت‌هایی با خصوصیات آشنا در کنار اشاره به جزئیات، سبب شد تا خوانندگان بسیاری با آثار او ارتباط برقرار کنند. استفاده از ضرب‌المثل‌ها و جملات عامیانه نیز سبب دلنشین‌تر شدن رمان‌های او گردید. شرایط سیاسی و اجتماعی در بستر داستان و اتفاقات رخ می‌دهد و سبب ارتباط بیشتر مخاطب می‌گردد. در لابه‌لای همین رویدادها، علی محمد افغانی، انتقادهای خود را نسبت به اوضاع زمانه نیز بیان می‌کند. تأثیرپذیری از رمان‌های اروپایی نیز در سبک نگارش او بی‌تأثیر نبوده است، همچون سبک رئالیسمی که در کتاب سیندخت به کار گرفته است.

کتاب های علی محمد افغانی

• کتاب شوهر آهو خانم
• کتاب محکوم به اعدام
• کتاب بافته های رنج
• کتاب همسفرها
• کتاب شلغم میوه ی بهشته
• کتاب سیندخت
• کتاب شادکامان دره قره سو
• کتاب سنگی بر روی بافه
• کتاب دکتر بکتاش

آثار برجسته و معروف علی محمد افغانی

اگر نگاهی به لیست کتاب های علی محمد افغان بیندازیم، آثار متعدد و جذابی را می‌یابیم. آثاری که هریک دارای روایت‌هایی خاص و جذاب است. در ادامه به برخی از معروف‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

کتاب شوهر آهو خانم

کتاب شوهر آهو خانم نه تنها به‌عنوان بهترین کتاب علی محمد افغانی شناخته می‌شود، بلکه از آثار ادبی خواندنی و زیبای ادبیات فارسی است. داستان این کتاب درباره مردی به نام «سید میران سرابی» است که در صنف نانوایی مشغول به کار است و زنی وفادار به نام آهو دارد. آهو خانم با وفاداری و علاقه فراوان پابه‌پای سید میران، او را در رسیدن به موفقیت‌های زندگی یاری می‌رساند. با ورود «هما»، زنی زیبارو و البته پرحاشیه که پایش به مجالس مختلف باز می‌شود، زندگی سید میران و آهو را وارد چالش‌هایی جدی می‌کند. اشاره به موقعیت و جایگاه زنان در جامعه، خط روایی جذاب و خواندنی، نقد شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه در بستر داستان، از ویژگی‌های برجسته این اثر است. بدون شک این ویژگی‌ها در کنار ظرافت و هنرهای ادبی و روایی، رمان شوهر آهو خانم را می‌توان از رمان‌های ماندگار و شاهکار ادب فارسی به‌شمار آورد.

کتاب همسفرها

کتاب همسفرها یکی دیگر از آثار علی محمد افغانی است. این کتاب از سه داستان کوتاه تشکیل شده شده که هریک از آن‌ها روایتگر فرهنگ‌های متفاوتی است. این کتاب سه داستان متفاوت دارد. «آنتونیوی دلاور»، نخستین داستان این کتاب، روایتگر دلاوری از اسپانیا و همسفرها، دومین داستان این کتاب، بیانگر داستانی پر فراز و نشیب در آمریکا و افسانه بنی طی، سومین داستان جذاب این کتاب نیز در عربستان سپری می‌شود. کتاب همسفرها نخستین بار در سال 1367 منتشر شد و بارها نیز تجدید چاپ گردیده است. روابط انسانی در فرهنگ‌ها و محیط‌های مختلف درون مایه اصلی این سه داستان است. داستان‌های این کتاب همچون رمان‌های بلند علی محمد افغانی، از ظرافت، جذابیت‌ و مفاهیمی ارزشمندی برخوردار است. مطمئناً مطالعه حوادث و رویدادهای این کتاب، با توجه به حجم نه چندان زیاد آن، برای علاقه‌مندان به داستان و رمان، می‌تواند بسیار جذاب و رضایت‌بخش باشد.

کتاب سیندخت

کتاب سیندخت نیز از دیگر نام‌های درخشان در لیست کتاب های علی محمد افغانی است که در سال 1364 انتشار یافت. نویسنده در این کتاب سعی کرده تا جامعه‌ای را که به سمت مدرن شدن پیش می‌رود، به تصویر بکشد و تبعات مختلف آن را مورد بررسی قرار دهد، خصوصاً جایگاه زنان در جامعه. افغانی در این کتاب سعی کرده از سبک نگارش قرن نوزدهم اروپا بهره گیرد و این اثر بی شباهت به برخی از آثار «اونوره دو بالزاک»، نویسنده معروف فرانسوی نیست! «سیندخت»، داستان مدیرعامل کارخانه‌ای با نام «بهمن فرزاد» است که علاقه‌مند به دختری از کارمندان آن مجموعه می‌شود. هرچند علی رغم فرزاد، سیندخت با دلایل مختلف سعی در منصرف کردن فرزاد دارد. توجه ویژه به جایگاه اجتماعی زن که اسیر قوانین مردانه است، جزئیات فراوان و روایت دقیق و روان از جمله ویژگی‌های برجسته کتاب سیندخت است.

بهترین کتاب علی محمد افغانی

کتاب شوهر آهو خانم نخستین و بهترین کتاب علی محمد افغانی است. افغانی این کتاب را در سال‌های اسارت خود در زندان نوشته و پس از آزادی از زندان با هزینه خود اقدام به چاپ این اثر نمود. این اثر در همان سال به واسطه‌ این اثر، جایزه بهترین کتاب سال را از آن خود کرد. شوهر آهو خانم روایتگر داستان مردی است که علی‌رغم باورهای محافظه‌کارانه و وفاداری به همسر خود، پا در مسیری متفاوت می‌گذارد. هما شخصیتی است که بنا بر گواهی بزرگان محل و دوستان سید میران، اوضاع و احوالات چندان مناسبی ندارد و در مجالس ناشایسته‌ای شرکت می‌کند. اما سید میران شیفته زیبایی هما گشته و در مدتی کوتاه خود را اسیر عشق او می‌بینید. این موضوع سبب می‌شود تا خیلی سریع، هما وارد زندگی سید میران و آهو شود. برخوردهای آهو، همسر سید میران و فداکاری‌های او بخش دیگری از این کتاب است که هر خواننده‌ای را به وجد می‌آورد. علی محمد افغانی در کتاب شوهر آهو خانم در کنار داستانی که بسیار جذاب و خواندنی است، از فرهنگ، اعتقادات و جزئیات داستانی نیز غافل نشده است. تصویرسازی دقیق کاراکترها نیز از دیگر نقاط قوت این رمان محسوب می‌شود. همه این عوامل در کنار هم، سبب شده تا شوهر آهو خانم از جذاب‌ترین و محبوب‌ترین رمان‌های فارسی نه تنها در میان خوانندگان؛ بلکه در میان نویسندگان و صاحب‌نظران حوزه ادبیات به شماررود. بدون تردید، کتاب شوهر آهو خانم به عنوان نگینی در میان آثار علی محمد افغانی خودنمایی می‌نماید.

جوایز و افتخارات علی محمد افغانی

افغانی دارای آثار متعدد و مختلفی است که با استقبال خوب و تحسین نویسندگان و خوانندگان مواجه شده است. در میان همه این آثار، کتاب شوهر آهو خانم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و صدر لیست کتاب های علی محمد افغانی جای دارد. وی این کتاب را با هزینه خود به چاپ رساند و به سرعت محبوبیت بالایی به‌ دست آورد. این امر سبب شد تا این کتاب در نوبت‌های متوالی به چاپ مجدد برسد. در همین راستا، کتاب شوهر آهو خانم به‌عنوان بهترین کتاب سال نیز شناخته شد. ضمن آن که بسیاری از نویسندگان، این کتاب را نخستین رمان فارسی می‌دانند و آن را در زمره بهترین رمان‌های فارسی تاکنون قلمداد می‌کنند. همچنین یک مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی در حوالی سال 50 نیز با اقتباس از داستان این کتاب تولید شد.

نظر سایرین درباره‌ی علی محمد افغانی

قدرت نویسندگی و روایت‌های جذاب و روان افغانی سبب شده تا نظر تحسین بسیاری از اهالی ادب را به خود جلب کند.  «محمدعلی اسلامی ندوشن» از نویسندگان برجسته کشورمان در رابطه با اثر شوهر آهو خانم این‌گونه می‌گوید:

انتشار شوهر آهو خانم نشان داد که به‌رغم سمومی که در هوا پراکنده است، هنوز ایران می‌تواند درست در لحظه‌ای که انتظار می‌رود، شگفتی‌هایی از آستین بیرون آورد.

«نجف دریابندی» از دیگر نویسندگان و مترجمان بنام کشور نیز در این‌باره می‌گوید:

این داستان زندگی مردم عادی اجتماع ما تراژدی عمیقی پدیدآورنده و صحنه‌هایی را پرداخته که انسان را به یاد آثار «انوره دو بالزاک» و «لئو تولستوی» می‌اندازد.

چرا باید آثار علی محمد افغانی را بخوانیم؟

آثار افغانی اغلب از دل جامعه و شرایط آن حاصل شده است. افغانی سعی کرده تا حرف مردم و روایت‌هایی از زندگی‌های مردم عادی جامعه را به رشته تحریر درآورد. استفاده از شخصیت‌هایی با ویژگی‌های ملموس و آشنا که همه ما کم و بیش آن‌ها را دیده‌ایم، از نقاط قوت داستان‌های اوست. استفاده از جملات و عبارت‌های عامیانه نیز سبب ارتباط هرچه بیشتر آثار او گردیده است. در کنار این مشخصه‌های معنایی، ظرافت‌های ادبی و خط مشی داستانی روان نیز سبب شده تا آثار افغانی برای هر خواننده و علاقه‌مند به ادبیات و رمان، جذاب و خواندنی باشد.

تقویم زندگی علی محمد افغانی

• 1303 تولد علی محمد افغانی
• دهه بیست شمسی، سفر به تهران برای تحصیل در رشته پزشکی
• دهه بیست شمسی، ورود به دانشکده افسری
• 1333 سفر به آمریکا برای بورسیه دانشگاه افسری
• 1333 بازگشت از آمریکا به ایران و دستگیری توسط مأموران حکومتی شاه
• 1338 آزادسازی از زندان
• 1340 انتشار رمان شوهر آهو خانم، بهترین کتاب علی محمد افغانی
• 1345 انتشار رمان شادکامان دره قره سو
• 1361 انتشار رمان یافته‌های رنج
• 1364 انتشار رمان سیندخت
• 1364 انتشار کتاب دکتر بکتاش
• 1367 انتشار کتاب همسفرها
• 1372 انتشار کتاب بوته‌زار
• 1377 انتشار کتاب دختردایی پروین
• 1377 انتشار کتاب خداحافظ دخترم

خرید کتاب های علی محمد افغانی از کتابانه

فروشگاه اینترنتی کتابانه به عنوان مرجع تخصصی معرفی، بررسی و فروش انواع کتاب و رمان، اقدام به تهیه لیست کتاب‌های علی محمد افغانی نموده است. کتابانه با درنظرگیری شرایط اجتماعی و اقتصادی، امکان ارسال کتاب به نقاط مختلف کشور با بهترین و مقرون به صرفه‌ترین قیمت فراهم کرده است. این امر امکان استفاده و مطالعه بهترین آثار ایران و جهان را برای شما علاقه‌مندان و کاربران عزیز فراهم نموده است. حذف واسطه‌ها سبب شده تا قیمت کتاب‌ها در کتابانه بسیار مقرون به صرفه شود. همچنین استفاده از تخفیفات ویژه و دوره‌ای نیز از دیگر خدمات ماست که می‌توانید از آن بهره‌مند شوید. کارشناسان کتابانه نیز آماده پاسخگویی و مشاوره جهت خرید مناسب و یا ثبت سفارشات شما هستند. مطمئناً تجربیات شما در مطالعه و خرید این آثار برای ما و سایر کابران بسیار ارزشمند خواهد بود. در همین راستا و در بخش نظرات، منتظر دیدگاه‌های شما عزیزان هستیم.