کتاب دایره المعارف مصور تاریخ پرواز

کتاب دایره المعارف مصور تاریخ پرواز، به قلم فیلیپ وایت من و ترجمه ی پرناز طالبی در انتشارات سایان به چاپ رسیده است.

دایره المعارف، فرهنگ نامه یا دانش نامه، نام عمومی کتاب های مرجعی است که دانستنی ها و مفاهیم یک یا چند رشته از دانش های بشری را در خود جای داده است. برخی از دایره المعارف ها در یک حوزه به خصوص تهیه شده اند که کتاب پیش رو از این دست می باشد. کتاب یک دایره المعارف تخصصی در زمینه پرواز است که به تاریخچه پرواز از قبل از سال های 1920 میلادی تا قرن حاضر می پردازد. این کتاب برای مشتاقان به علم و تاریخچه پرواز از لحاظ فنی و از جنبه زیبایی دارای اطلاعات کامل و در نوع خود منحصر به فرد است. کتاب دارای عکس های رنگی بسیاری از هواپیماهای مختلف، سازندگانشان، کارخانه های تولید کننده آن ها و مشخصات فنی شان می باشد. اولین تجربه های پرواز در آسمان به طور کامل توسط هواپیما نبود. در سال 1783 میلادی بالون ها شروع به پرواز در آسمان کردند و تا سال 1917 جایشان را به کشتی های فضایی دادند. در سال 1910 میلادی اروپائیان با آمریکایی ها بر سر ساخت هواپیماهای مختلف رقابت شدیدی داشتند. هواپیماهای سبک مشخصه مهم این هواپیماها بودند. قبل از دهه ی 1920 را می توان دهه ی ساخت اولین هواپیماهای جنگی دانست این هواپیماها قابلیت حمل بمب ها و مسلسل ها را داشتند.

در دهه ی 1920 سازندگان هواپیماها برسر سرعت با یکدیگر رقابت می کردند. در سال 1927 چارلز لیندبرگ در پروازی تک نفره عرض اقیانوس اطلس را پیمود و توجه جهان را به این موضوع جلب کرد. دهه ی 1930 دوره ی طلایی صنعت هوانوردی بود که بین جنگ جهانی اول و دوم اتفاق افتاد. در سال 1935 هواپیمای دی سی-3 قابلیت حمل 21 مسافر را داشت، اما قیمت بالای بلیط هواپیما استفاده از آن را در حیطه ثروت مندان قرار می داد. دهه ی 1940 با آغاز جنگ جهانی دوم باعث نوآوری و ابتکارات این دوران شد که شامل هواپیماهای بمب افکن دوربرد و بسیار سریع بود. این هواپیماها چهره ی تسلیحات و جنگ افزارهای مدرن را کاملاً دگرگون کردند. جنگنده های قدرتمند با موتور جت و هواپیماهای شناسایی برای اولین بار استفاده شدند. دهه ی 1950 عصر جت بود. در این دهه رکوردهای سرعت جدیدی ثبت شد و اولین هواپیماهای مسافربری جت ارائه شد. در دهه ی 1960 جنگ سرد باعث پیدایش هواپیماهای جت سریع تر، هواپیماهای جاسوسی آیرودینامیک و تعدادی هواپیمای آزمایشی شد.

هلی کوپترهای پیچیده و پیشرفته ای ساخته شدند که وظیفه پشتیبانی از نیروهای زمینی در جنگ ها را داشتند. دهه ی 1970 ساخت بوئینگ 747 معروف به جامبوجت در سال 1970 و کاهش قیمت بلیط ها شروع عصر مسافرت هوایی و انقلابی در حمل و نقل هوایی تجاری بود. در دهه ی 1980 پرواز تبدیل به شکل استاندارد از مسافرت در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان شد. این موضوع بازار رقابتی شدیدی برای خطوط هوایی مسافرتی ایجاد کرد. در دهه ی 1990 با بزرگ شدن و کارآمدتر شدن خطوط مسافرتی هوایی نسبت به گذشته، شاهکارهای هوایی قرن در هواپیماهای سبک وزن و بالون های موتور دار به دست آمد. هواپیماهای اختصاصی برای کاربردهای مخابراتی و تحقیقات علمی سربر آوردند. پس از سال 2000 ارتش آمریکا وسایل نقلیه هوایی جنگی بدون سرنشین (پهپاد) را جایگزین هواپیماهای پرهزینه سرنشین دار کرده است. در هر بخش از کتاب که مختص به یک دهه ی می باشد کارخانه های بزرگ هواپیما سازی، خلبانان مشهور، تغییرات هواپیماها از نظر فنی و ظاهری، تغییرات کابین خلبان، انواع هواپیماها و شرح مشخصاتشان مورد بررسی قرار می گیرد.

برشی از متن کتاب

ایرباس ایرباس که در سال 1970 به منظور رقابت با بوئینگ آمریکا تأسیس شد تا کنون چندین هواپیمای نظامی و غیر نظامی تولید کرده است. این تولیدات از هواپیماهای کوچک با بدنه کوچک شروع شده و به بزرگترین هواپیماهای دنیا رسیده است؛ بخش نظامی تانکرهای استراتژیک و هواپیماهای ترابری و تاکتیکی را تولید می کند. داستان ایرباس در دهه 1960 زمانی شروع شد که وزرای جنگ بریتانیا، فرانسه و آلمان موافقت کردند که برای رقابت با بوئینگ در بازار روزافزون غیر نظامی هواپیما تولید کنند. در سال 1967 این کشورها یادداشت تفاهمی امضاء کردند که نکته اصلی این تفاهم نامه این بود که شرکت فرانسوی هواپیمایی شرکت پیشرو در این زمینه باشد. سه سال بعد صنایع ایرباس برای تولید هواپیماهای پهن پیکر و دو موتوره جدید تاسیس شد. زمانیکه یک موتور آمریکایی نامزد قرار گرفتن بر روی ایرباس ای - 300 شد، دولت بریتانیا از شراکت انصراف داد اما شرکت هاوکر سیدلی که تبحر خاصی در طراحی بال داشت به عنوان شرکت فعال در ایرباس به فعالیت خود ادامه داد. صنایع ایرباس به طور مساوی بین فرانسه و آلمان غربی تقسیم شده بود تا اینکه در سال 1971 اسپانیا به این شرکت پیوست. اولین ایرباس یعنی ای - 300 بی 1 در کارخانه تولوز تولید شد و در 28 اکتبر 1972 اولین پرواز خود را انجام داد. در ماه می سال 1974 ایرباس ای 300 بی 2(اولین مدل تولید) در شرکت هواپیمایی فرانسه وارد خط هوایی شد. سفارش ساخت در اوایل کار اندک بود و ای - 300 در سال 1978 به تعداد 58 فروند ساخته شد. البته در اواخر دهه 1970 واوایل 1980 سطح تحویل افزایش یافت و در سال 1982 به بالاترین حد رسید زمانیکه 46 فروند هواپیما به خطوط هوایی تحویل داده شدند. تا زمان پایان خط تولید هواپیمای ایرباس ای - 300 در ماه مارس سال 2007 ، 561 ایرباس خطوط هوایی مسافری و باربری دنیا را پوشش می دادند. تغییراتی در 5 فروند از گونه ای - 300 - 600 انجام شد تا قادر باشند تجهیزات هوایی ایرباس را حمل نمایند. این گونه ای - 300 - 600 اس تی بلوکس دارای قابلیت حمل بار معادل بزرگترین باربرهای نظامی بود. هواپیمای کوچکتر با موتور وی بالهای طرح جدید یعنی ایرباس - ای 310 در سال 1978 تولید شد تا پاسخگوی تقاضا از شرکتهای هوایی باشد که توجیهی برای کار با ای - 300 در مسافت کوتاه نداشتند. لاکهید داستان لاکهید در سال 1912 شروع شد. زمانیکه دو برادر آلن و مالکوم لاکهید شرکت هوایی آلکو هایدرو را در سانتاباربارای کالیفرنیا تاسیس کردند. این شرکت بعدها به شرکت هواپیمایی لاکهید تغییر نام داد اما حتی با اینکه در دهه 1920 هواپیماهای مبتکرانه تفریحی اس -1 را تولید کرد، موفقیت تجاری زیادی نداشت. در 1919 مالکوم صنعت هوانوردی را ترک کرد تا بتواند با جک نورثروپ کار کند. این زوج توسعه طرحی مهم را برعهده گرفتند که لاکهید وگا نام گرفت. وگا بدنه یکپارچه با پوشش چوبی چندلایه داشت که بر روی تیرهای سازه درونی قرار گرفته بودند. وگا که اولین بار در سال 1927 به پروزا درآمد هنوز در خاطره هاست زیرا دو پیشگام واقعی صنعت هوانوردی یعنی امیلیا ایرهارت و وایلی پست رکورد پرواز طولانی شان را با این هواپیما به ثبت رساندند. بعد از سالها یاس و ناامیدی، آلن لاکهید که اکنون مالک شرکت هوایی لاکهید بود - بالاخره یک طرح موفق را ارائه داده بود.  استفاده از «لاکهید» در عنوان شرکت به جای «لاگهید» انعکاسی از چگونگی تلفظ شدن اسم این دو برادر بود. در سال 1929 به دنبال اتمام همکاری جک نورثوب و آلن لاگهید داستان شرکت هوایی لاکهید نیز به پایان رسید. اما شرکت توسط عده ای از سرمایه داران نجات یافت و با نام شرکت هوایی لاکهید به فعالیت ادامه داد. در سال 1931 این گروه اوریون را تولید کرد که اولین پروازش را در همان سال انجام داد. اوریون اولین هواپیمایی بود که از چرخ های فرود جمع شونده در هواپیمای تجاری استفاده کرد. در سال 1934 شرکت هواپیمایی دوموتوره لاکهید - 10 الکترا را تولید کرد که طرح موفقی بود و 149 فروند از آن ساخته شد. الکترا اساس طراحی و تولید تعدادی از طرحهای بعدی شرکت شامل الکترای جونیور، سوپر الکترا، و هواپیمای گشت نظامی لاکهید هادسون بود. در این بین هادسون موفق ترین هواپیمای شرکت بود. نزدیک به 3000 هادسون در نسخه های گوناگون تولید شد و در چندین نیروی هوایی و دریایی استفاده شد. جایگزین این هواپیما یعنی ونتورا بزرگتر و سنگین تر بود و در چندین نسخه تولید شد. اما در عوض از سال 1947 به بعد ونتورا با پی 2 نپتون جایگزین گردید. بزرگترین موفقیت لاکهید در جریان جنگ جهانی دوم توسط هواپیماهای پی - 38 لایتنینگ رقم خورد که بیش از 10000 فروند از آن ساخته شد. این هواپیما با طرح نا متعارف و متمایز که دو بمب را حمل می کرد، برای اسکورت، حمله به اهداف زمینی و حملات شبانه و نیز به عنوان هواپیمای عسکبرداری و شناسایی مورد استفاده قرار می گرفت...

• از هواپیماهای اولیه تا جنگنده های پیشرفته
• نویسنده: فیلیپ وایت
• مترجم: پرناز طالبی
• انتشارات: سایان