کتاب بیا اتم را بشکافیم (علمی ولی شیرین تر از داستان 3)

کتاب بیا اتم را بشکافیم جلد سوم از مجموعه‌ی علمی ولی شیرین تر از داستان نوشته‌ی هیزل ریچاردسون و ترجمه‌ی محمود سالک با تصویرگری اسکولار آندرسون توسط انتشارات کلام به چاپ رسیده است‌.

کتاب بیا اتم را بشکافیم در طی شش فصل به معرفی اتم، مولکول ها، عناصر و ترکیب ها پرداخته و ساختمان درونی اتم را تشریح می کند. سپس تعریفی از رادیو اکتیویته، کارایی و تاثیرات آن ارائه داده و نحوه‌ی شکافتن اتم به وسیله‌ی رآکتور هسته ای را مرحله به مرحله توضیح می دهد و در آخر فواید و مضرات نیروی اتمی را بر می شمرد. همان طور که می دانید، کوچکترین واحد تشکیل دهنده‌ی همه چیز اتم نام دارد. اتم ها ذراتی بسیار بسیار کوچک هستند؛ به طوری که هر ذره‌ی غبار حدود یک میلیون میلیارد از آن ها را در بر می گیرد. هر اتم از سه ذره‌ی پروتون، نوترون و الکترون ساخته شده و تعداد این ذرات در اتم های مواد مختلف، تفاوت می کند. برای مثال، اتم طلا در مقایسه با اتم نقره، پروتون ها و الکترون های بیشتری دارد. در مرکز هر اتم هسته آن اتم قرار دارد و ذرات الکترون در مدارهایی نامرئی با سرعت بسیار بالایی به دور هسته‌ی اتم می چرخند. در اوایل قرن بیستم دانشمندان به این کشف بزرگ دست یافتند که اگر بتوانند طی فرآیندی هسته‌ی اتم را بشکافند، به نیروی عظیم و قدرتمندی به نام انرژی اتمی دست خواهند یافت. آن ها پس از آزمایش های متعدد به وجود پرتوهایی در عنصر اورانیوم پی بردند که به وسیله‌ی آن می توانستند به انرژی هسته ای دست پیدا کنند. چگونگی مطالعات، فعالیت های انجام شده و دست یابی به این نیروی عظیم را می توانید در کتاب فوق بیابید.

مجموعه‌ی علمی ولی شیرین تر از داستان در دوازده جلد مختلف برای آشنایی نوجوانان با پدیده های مختلف علمی به چاپ رسیده است. این مجموعه با به کارگیری شیوه‌ی بیانی ساده و روان، بسیاری از مباحث علمی پیچیده را به آسانی بیان ‌کرده و اطلاعات مفیدی در اختیار خوانندگان قرار می دهد. داستان های کوتاه علمی جالب و جذاب در ارتباط با مباحث به همراه تصاویر ساده و کارتونی کتاب که گاهی با رگه هایی از طنز آمیخته است، موجب دلچسبی و شیرینی خاصی برای مخاطبان نوجوان شده است.

فهرست

مقدمه چگونه اتم را بشکافیم فصل اول اتم چیست؟ فصل دوم اتم، مولکول ها، عنصرها، و ترکیب ها فصل سوم درون اتم فصل چهارم رادیو اکتیویته فصل پنجم هسته فصل ششم سرانجام...یک اتم را بشکافید

برشی از متن کتاب

هسته هنگامی که الکترون کشف شد، دانشمندان بر این باور بودند که اتم ها باید شبیه کیک های کشمشی باشند که الکترون ها شبیه کشمش ها در تمام سطح کروی آن ها پخش شده اند. حالا وقت آشنا شدن با مردی است که باعث شد همهُ دانشمندان از این عقیده و باور خود دست بردارند؛ مردی که نامش " ارنست رادرفورد" بود. رادرفورد، قبل از آن که در سال 1895 میلادی برای تحصیل به انگلستان برود، در نیوزیلند ( زلاندنو) به کشاورزی و آسیابانی اشتغال داشت. در انگلستان او به همکاری با جوزف تامسون مشغول شد؛ مردی که دو سال قبل از آن، وجود الکترون ها را کشف کرده بود. پس از آن، رادرفورد تصمیم گرفت که در مورد رادیو اکتیویته تحقیق و مطالعه کند. او در تابش بیرون داده شده از اورانیوم، دو نوع پرتو رادیو اکتیو پیدا کرد که آن ها را پرتوهای آلفا (نام یونانی حرفِ A) وپرتوهای بِتا (نام یونانیِ حرفِ B) نامید. پرتوهای آلفا خیلی قوی نبودند و فقط می توانستند از چیزی به نازکیِ برگِ کاغذ عبور کنند. امّا پرتوهای بتا حتّی از قطعات زخیمِ فلزی نیز عبور می کردند. رادرفورد همچنین کشف کرد که این پرتوها همانند پرتو الکترونی، از ذرات تشکیل شده اند. در جستجوی رادیواکتیویته قسمت پنجم: آمریکا، سال 1898 میلادی منبع بزرگی از رادیم که بسیار گران است، در اختیار رادرفورد قرار داده شده است. او در آمریکا با " فردریک سادی " آشنا شده و هر دو تصمیم گرفته اند که با هم کار کنند. آنان به تازگی چیز غیر قابل باوری کشف کرده اند و می گویند : اگر یک عنصر رادیو اکتیو را به حال خود رها کنید تا به تابش ادامه دهد، اتفاقی بسیار عجیب و معجزه گونه رخ می دهد: آن عنصر به چیزی دیگر تغییر می کند - یک عنصر جدید! این حادثه رادرفورد را به این فکر انداخت که رادیو اکتیویته جزئی از اتم است. همزمان با آن که این جزء به تدریج از اتم بیرون می آید، اتم کوچک تر می شود و در نتیجه به نوع دیگری از اتم تغییر شکل می دهد. وقتی رادرفورد این فکر خود را با سایر دانشمندان در میان گذاشت ، آنان چه گفتند؟ آن ها کاملاً شوکه شدند! چنین چیزی امکان نداشت! رادرفورد در حالی که هنوز از واکنش سایر دانشمندان ناراحت و دلخور بود، در سال 1907 به منچستر انگلستان نقل مکان کرد. در آن جا، او یکی از مهم ترین آزمایش های تاریخ بشر را انجام داد. رادرفورد، یک پرتو آلفا را بر ورقه بسیار نازکی از طلا تاباند. (شبیه ورقه یا فویل  آلومینیومی که غذا را در آن می پیچند تا سرد نشود؛ ولی خیلی نازک تر از آن.) نتیجه‌ی آزمایش، غیر قابل باور بود! بخش عمده‌ی تابش آلفا مستقیما از ورقه عبور می کرد و این چیزی بود که رادرفورد انتظارش را داشت. اما چیزی که انتظارش را نداشت، برگشت یا انعکاس بخشی از ذرات تابش از ورقه‌ی طلا بود. یک سال طول می کشد تا رادرفورد با کار و تلاش مداوم، دلیل این نتیجه‌ی شگفت آور را بیابد. او می خواهد بداند...        

• کتاب های فرفره
• نویسنده: هیزل ریچاردسون
• مترجم: محمود سالک
• تصویرگر: اسکولار اندرسون
• انتشارات: کلام