کتاب فرگشت و ژنتیک - بهنام محمدپناه

کتاب فرگشت و ژنتیک به قلم بهنام محمدپناه در انتشارات آمه به چاپ رسیده است.

کتاب هیجان انگیز «فرگشت و ژنتیک» با اتخاذ رویکردی علمی تلاش به بررسی نظریه ی فرگشت یا تکامل داروین دارد. کتاب با این سوال آغاز می شود: آیا حقیقت دارد که در گذشته یک سری سلول های ریز، به خودی خود در دریا پدید آمدند و بعد تبدیل به ماهی، خزنده، و در نهایت انسان شدند؟ پاسخ به سوال چگونگی پدیداری انسان، تنها سوالی فلسفی نیست، بلکه هر کسی چه فیلسوف و چه انسانی با دانش روزمره و معمولی علاقه دارد که بداند از کجا آمده است و چگونه این چنین شده است. محمد پناه در فصل اول کتاب به نظریه ی جنجالی داروین پرداخته و تلاش می کند تا پاسخ هایی علمی به مخالفان نظریه ی فرگشت ارائه کند. در فصل دوم نیز با توضیح بیگ بنگ یا انفجار بزرگ چگونگی پدیداری این جهان را توضیح داده و روند جدایی انسان از اجداد خود (شامپانزه ها) را تبیین می کند. فصل سوم نیز به علم ژنتیک پرداخته و در فصل پایانی قابلیت های نوپای علم ژنتیک را توضیح می دهد. نثر کتاب به شدت ساده و شفاف است و به نظر می رسد نویسنده مطالعه ی جامع و کافی در حوزه ی ارائه شده داشته است. نویسنده معتقد است که استفاده از کلمه ی تکامل برای واژه ای که داروین بکار برده است (evolution) اشتباه بوده چراکه ریشه ی کلمه ی تکامل از زبان عربی بوده و خود عرب زبانان از این واژه به معنای تغییر و تحول استفاده می کنند. اما خود واژه ی فرگشت که مشتق از پیشوند رو به جلوی «فر» و واژه ی «گشت» به معنای گردیدن و دگرگون شدن است، گزینه ی بهتری برای ترجمه ی فارسی این واژه به نظر می رسد.

برشی از متن کتاب

فرگشت طبیعی شاخه ی وسیعی از علم زیست شناسی است که در آن چگونگی پیدایش و تغییر و تحولات موجودات مختلف را توضیح می دهد. در نگاه اول شاید پذیرفتن این موضوع که همه ی موجودات از جد مشترکی به وجود آمده اند، محال و باور نکردنی به نظر برسد، همچنان که اگر به فردی ناآگاه از فناوری های روز دنیا بگوییم که می توان با مقداری سیم، خازن، و دیود با افرادی در فاصله ی صدها کیلومتری ارتباط داشت، موضوع در ابتدا برایش باور نکردنی است اما اگر او را به تدریج با سیر تحول وسایل الکترونیکی مانند تلفن، کامپیوتر و اینترنت آشنا کنیم، درک این موضوع برایش آسان می شود. تا نیمه های قرن 19 میلادی، عموم مردم بر این باور بودند که زمین و همه ی موجودات (گیاهان و جانوران) به طور جداگانه و تنها طی شش روز خلق شده اند. البته در آن زمان برخی دانشمندان به این فکر افتاده بودند که حیوانات دارای ویژگی های یکسانی هستند و احتمالا به نوعی با یکدیگر ارتباط دارند. اما هیچ کدام دلایل و شواهدی برای اثبات ادعای خود نداشتند و نمی توانستند به قطعیت نظر خود را در جوامع علمی ابراز کنند. تا اینکه در سال 1831 میلادی جوانی به نام چارلز داروین که دانشجوی رشته ی طبیعت شناسی دانشگاه کمبریج انگلستان بود تصمیم گرفت با کشتی نقشه برداری بیگل به دور دنیا سفر کند. آن ها با گذر از اقیانوس اطلس ابتدا در سواحل برزیل لنگر انداختند. طی مدت اقامتشان در برزیل، داروین علاوه بر کشف فسیل یک جانور غول آسا توانست در جنگل های وسیع آمازون به تحقیق درباره ی انواع حشرات و گیاهان بپردازد.

فهرست

پیش گفتار فصل اول: داروین و نظریه ی انتخاب طبیعی فصل دوم: فرگشت جهان از انفجار بزرگ تا امروز آغاز حیات در روی سیاره ی زمین دوران پیش از حیات (پرکامبرین) دوران دیرینه زیستی (پالئوزویک) دوره ی کامبرین دوره ی اردووسین دوره ی سیلورین دوره ی دوونین دوره ی کربونیفر دوره ی پرمین دوران میانه زیستی (مزوزوئیک) دوره ی تریاس دوره ی ژوراسیک دوره ی کرتاسه دوران نوزیستی (سنوزوئیک) دوره ی ترشیاری دوره ی کواترنری فصل سوم (ژنتیک) تقسیم میتوزی تقسیم میوزی لقاح و تولید مثل بیماری های ژنتیکی آلل، فنوتیپ، ژنوتیپ کروموزوم، DNA، ژن تولید پروتئین در سلول جهش نقطه ای مضاعف سازی DNA جهش قطعه ای شبیه سازی سلول های بنیادی مهندسی ژنتیک تکثیر ژن به روش کلونی ویروس های مفید ژن درمانی حیوانات و گیاهان تراریخته تکثیر ژن به روش  PCR نمایه واژه نامه

نویسنده: بهنام محمدپناه انتشارات: آمه