آیا کتاب مورد علاقه‌ی داستانی یا غیرداستانی دارید؟ آیا به‌دنبال آگاهی از ژانرهای مختلف کتاب هستید؟ به عنوان یک کتابخوان به جستجو در انواع ژانر کتاب و لذت بردن از خواندن ژانرهای جدید می‌پردازید؟ بی‌شک دانستن در مورد سبک نوشته‌ها و ژانرهای مختلف کتاب مطالعه و انتخاب کتاب را راحت‌تر می‌کند. شما اگر راجع به علاقه‌تان در زمینه کتاب‌ها آگاهی پیدا کنید با دیدی متفاوت نیز به خرید کتاب می‌پردازید و لذت بیشتری از مطالعه می‌برید. در این مقاله سعی بر معرفی ژانرهای مختلف کتاب بوده و برای آشنایی بیشتر شما نمونه‌هایی نیز آورده شده است. ممکن است این پرسش برایتان پیش آمده باشد که ژانر کتاب چیست و انواع آن چگونه است؟ برای رسیدن به پاسخ با این مقاله همراه باشید.
ژانر کتاب چیست؟
هر شخصی با توجه به علایق و نیاز خویش سراغ نوعی از کتاب می‌رود و هنگام خرید کتاب با در نظر گرفتن این علاقه انتخاب می‌کند. در واقع هنگامی که راجع‌به کتاب‌های مورد علاقه‌ی افراد پرسیده می‌شود، صحبت از ژانر است. راهی که بتوان تفاوت بین کتاب‌ها را تشخیص داد نگاه به ژانر آن‌ها می‌باشد. ژانر کتاب به‌خوبی مشخص می‌کند که یک کتاب متعلق به چه دسته یا زیرمجموعه‌ای است. می‌توان اینگونه گفت که ژانر قالب یک داستان و نوشته را مشخص می‌کند، به نوشته شکل و شمایل می‌دهد و سبب هدایت آن در یک خط می‌شود.
بیشتر ما در سنین متفاوت با ژانر آشنا شده‌ایم، برای درک بهتر در ادامه مثالی می‌آورم. برای مثال دوستتان در تلگرام به شما چنین پیامی می‌دهد:«فاطمه بهترین کتاب عاشقانه‌ای که داری و برام بیار.» یا پدرتان به شما می‌گوید:«یه فیلم اکشن بگیر ببینیم.» در این مثال‌ها به خوبی تفکیک ژانرها به چشم می‌خورد. شاید به‌طور تخصصی تاکنون به ژانرها نگاهی نداشته‌اید که ما در این مطلب جهت آگاهی شما به معرفی ژانرهای مختلف کتاب پرداخته و برای هر یک نمونه نیز می‌آوریم.
معرفی ژانرهای مختلف کتاب: انواع دسته‌بندی کتاب‌ها
در یک دسته‌بندی کلی کتاب‌ها به دو دسته‌ی داستانی و غیرداستانی تقسیم می‌شوند.
کتاب‌های داستانی به آثاری گفته می‌شود که عناصر آن توسط نویسنده ساخته شده باشند. این داستان‌ها ساخته‌ی تخیل نویسنده بوده و مبتنی بر واقعیت‌ها نیستند. کتاب‌های غیرداستانی واقعی‌اند. این دسته از کتاب‌ها براساس حقایق و اطلاعات قابل تایید هستند. کتاب‌های غیرداستانی شامل زندگینامه‌ها، اسطوره‌شناسی، فلسفه، فرهنگ لغات و…
کتاب‌های داستانی خود دارای زیرژانرهای بسیاری هستند که ما در بخش بعدی به معرفی انواع سبک داستان‌نویسی می‌پردازیم.
لیست انواع ژانر و سبک کتاب
هر نویسنده‌ای هنگام نگارش کتاب با استفاده از سبک خاص خود و به کار بردن برخی ویژگی‌هایی که مخصوص هر ژانر است می‌تواند اثری را در آن ژانر خلق کند. لازم به ذکر است که امکان دارد گاهی یک کتاب در دسته‌بندی چند ژانر قرار بگیرد.
باتوجه به ژانرهای نامحدودی که برای کتاب‌های داستانی وجود دارد انواع کتاب رمان نیز بسیارند. ژانر در نوشتن رمان‌ها اهمیت بالایی دارد و نویسنده باید در انتخاب آن دقت. در بخش بعدی به معرفی ژانرهای مختلف کتاب که آثار پر فروش و محبوب تولید می‌کنند، خواهیم پرداخت.
- فهرست محتوا:
- معرفی 10 ژانر محبوب رمان
- ذکر نمونه برای هر یک از ژانرها
معرفی ژانرهای مختلف کتاب:
1. ژانر کتاب عاشقانه
رمان‌های عاشقانه از محبوب‌ترین‌ها به لحاظ فروش کتاب به حساب می‌آیند. این کتاب‌ها معمولا دربردارنده‌ی طرحی هستند که شخصیت‌اصلی یا شخصیت‌ها عاشق می‌شوند. معمولا رمان عاشقانه دارای یک پایان عاطفی راضی کننده و خوش بینانه است و درگیری و اوج رمان باید مستقیما با آن مضمون اصلی ایجاد رابطه عاشقانه ارتباط داشته باشد. رمان عاشقانه خود دارای زیرژانرهایی است. از جمله: عاشقانه معاصر، عاشقانه تاریخی، عاشقانه ماورالطبیعه و…
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر عاشقانه:
1- کتاب بلندی‌های بادگیر اثر امیلی برونته
بلندی‌های بادگیر یکی از معروف‌ترین رمان‌های عاشقانه‌ی انگلیسی می‌باشد. این اثر که بیانگر عشق بین کاترین و هتکلیف است تمامی تلخی‌ها و شیرینی‌ها و موانع بر سر راه دلباختگی آن دو را شرح می‌دهد. لحن این رمان عاشاقانه لطیف و شاعرانه است و آشکارا تاثیر رفتارهای خوش و بد را در طی زمان به تصویر می‌کشد. ماجرای کتاب در عمارت وادرینگ‌هایست شکل می‌گیرد و از زبان خدمتکار عمارت بیان می‌شود. هتکلیف فردی بی اصل و نصب بوده و خانواده کاترین ارنشاو او را از کودکی بزرگ کرده‌اند، او و کاترین از کودکی کنار هم بوده و به یکدیگر علاقه‌مند شده‌اند. آشنایی خانواده ارنشاو با همسایه‌ی جدید و ثروتمندشان باعث ایجاد تحولاتی در رابطه‌ی هتکلیف و کاترین می‌شود. خواننده در این اثر روایت عشقی آتشین را می‌خواند که نافرجام است و زندگی اطرافیان این دو نفر را به آتش می‌کشاند زیرا هتکلیف پس از اینکه نمی‌تواند کاترین را به دست آورد، تصمیم می‌گیرد از اعضای خانواده او و همه مسببین این اتفاق انتقام بگیرد.
2- کتاب آنا کارنینا اثر لئون تالستوی
آنا کارنینا یکی از مشهورترین آثار عاشقانه به حساب می‌آید. در این داستان علاوه بر عشق به موارد اخلاقی،اجتماعی و هویتی نیز پرداخته شده است. اساس داستان بیانگر رابطه‌ی میان سه زوج با تمام فراز و نشیب‌های آن‌ها است. روایت از جایی آغاز می‌شود که آبلونسکی به همسرش دالی خیانت می‌کند و برای بخشیده شدن هرآنچه از دستش برمی‌آید را انجام می‌دهد اما همسرش راضی نمی‌شود. سرانجام آنا خواهر آبلونسکی که با همسر و فرزندش در سن پترزبورگ زندگی می‌کند برای حل اختلاف میان این زوج به دیدار آن‌ها می‌آید. آنا هنگام حضورش در مسکو با مردی به نام ورونسکی آشنا می‌شود و این آشنایی ماجراهای عاشقانه و… را برای او رقم می‌زند.
3- کتاب یک عاشقانه آرام اثر نادر ابراهیمی
داستان یک عاشقانه آرام برمی‌گردد به دوران پیش از انقلاب سال 57. شخصیت اصلی گیله مرد معلم است که علاوه بر تدریس فعالیت سیاسی نیز دارد. گیله مرد داستان در سفری به آذربایجان عاشق دختری به نام عسل می‌شود و این عشق منتهی به ازدواج آن دو می‌گردد که آغازیست برای یک عاشقانه‌ی آرام. گیله مرد به دلیل مبارزه با حکومت و فعالیت‌های سیاسی طی داستان تبعید می‌گردد این دوران یکی از سخت‌ترین روزها برای دو عاشق داستان است. زیبایی داستان در این است که ابراهیمی با شیوه‌ی خاص نگارش خویش با واقع‌گرایی و از دل سختی‌ها و تلخی‌ها عاشقانه‌ای آرام را که ناآرامی‌های بسیاری پیش رو دارد را برای مخاطب به تصویر می‌کشد.
2. ژانر کتاب علمی و تخیلی
داستان‌های علمی و تخیلی یکی از خلاق‌ترین ژانرهای ادبیات است. رمان‌های تخیلی مخاطب را به ماجراهایی از کهکشان های دور تا دنیای زیر آب و هرجای دیگر می‌برد و آن‌ها را با شخصیت‌ها و فن آوری‌های دنیوی در طول مسیر آشنا می‌کند.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر علمی و تخیلی:
1- کتاب سفر به مرکز زمین اثر ژول ورن
ژول ورن معمولا در آثار خویش می‌کوشد علم و خیال را درهم آمیزد. کتاب سفر به مرکز زمین نیز یکی از آثار محبوب علمی تخیلی از او می‌باشد. کتاب داستان پرفسور لیندنبورک و خواهرزاده‌اش می‌باشد. پروفسور همراه اکسل سخت مشغول رمزگشایی کتابی قدیمی و بسیار ارزشمند می‌باشد. سرانجام آن‌ها موفق به رمزگشایی کتاب می‌شوند. اکسل و پرفسور درمی‌یابند که نویسنده‌ی کتاب در زمان خود موفق شده از دهانه آتشفشان عبور کند و به قعر زمین سفر کند. همین موضوع باعث می‌شود پرفسور و دستیار جوانش راهی سفری پرماجرا شوند.
2- کتاب دور دنیا در هشتاد روز اثر ژول ورن
داستان کتاب در سال 1872 میلادی رقم می‌خورد. شخصیت اصلی کتاب آقای «فیلاس فاگ» مردی ثروتمند و مرموز و ماجراجو است که هیچ کس از زندگی او و خانواده‌اش اطلاعاتی ندارد. آقای فاگ از اعضای کلوپ معروف «رفورم کلوپ» می‌باشد. داستان از جایی آغار می‌گردد که فیلاس فاگ روزی طبق عادت همیشگی برای بازی شطرنج به کلوپ می‌رود و در آنجا با دوستش راجع به سفر کردن به دور دنیا در هشتاد روز گفت و گو می‌کند. دوست فاگ معتقد است برای سفر به دور دنیا حداقل سه تا چهار ماه زمان نیاز است اما آقای فاگ می‌گوید می‌توان در 80 روز دور دنیا را گشت. در نتیجه‌ی این بحث فاگ برای اثبات ادعای خود تصمیم می‌گیرد دور دنیا را بگردد. مخاطب طی داستان با ماجراجویی‌های فیلاس فاگ همراه می‌شود.
3. ژانر کتاب فانتزی
سومین سبکی که در معرفی ژانرهای مختلف کتاب به آن پرداخته‌ایم ژانری است جذاب که شاید بسیاری به دلیل عدم شناخت درست هنوز سراغ این سبک از داستان‌ها نرفته باشند. کتاب‌های فانتزی در یک دنیای کاملا تخیلی یا یک جهان طبیعی با عناصر جادویی تنظیم شده‌اند. ژانر فانتزی به عنوان ژانری از داستان تخیلی تعریف شده که اجزای اخروی و فانتزی را در داستان گنجانده است.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر فانتزی:
1- کتاب آلیس در سرزمین عجایب اثر لوییس کارول
این اثر یکی از بهترین و مشهورترین آثار در ژانر فانتزی به حساب می‌آید که فیلم‌ها و نمایش‌نامه‌های بسیاری از آن اقتباس داشته‌اند. داستان این اثر به قدری جذاب است که علاوه بر کودکان و نوجوانان، بزرگسالان نیز از خواندن آن لذت می‌برند. شخصیت اصلی داستان دختری به نام آلیس است که مانند بقیه دختران زندگی معمولی و ذهنی خیال پرور دارد. داستان زندگی آلیس از جایی عجیب و غیرمعمولی می‌شود که او به دنبال خرگوشی سفید وارد لانه‌‌اش می‌شود و از آنجا پا به دنیایی جادویی می‌گذارد. همانطور که از نام کتاب پیداست سرزمینی که آلیس وارد آن شده پر از اتفاقات غیر منتظره است همچون حرف زدن هزارپا، غیب شدن گربه و… علاوه بر این، این سرزمین عجیب ملکه‌ای بدجنس دارد. آلیس طی داستان با وقایع غیرمنتظره‌ای روبرو می‌شود و مخاطبرا نیز با خود همراه می‌کند.
2- کتاب هری پاتر اثر جی. کی. رولینگ
مجموعه داستان هری پاتر در ژانر فانتزی جایگاه ویژه‌ای دارد و از محبوبیت بسیاری برخوردار است. از این داستان در ساخت فیلم و انیمیشن و بازی‌های بسیاری اقتباس شده است. شخصیت اصلی داستان پسری به نام هری پاتر می‌باشد که پدر و مادر خود را از دست داده و با خانواده خاله‌اش زندگی می‌کند. والدین هری به دست جادوگری به نام والدرموت کشته شده‌اند. پیش از تولد هری پیشگویی پیش بینی می‌کند که هری در آینده بزرگترین جادوگر یعنی والدرموت را خواهد کشت، به همین دلیل نیز والدرموت خانواده هری را کشت و با فداکاری مادر، هری پاتر زنده ماند. پاتر بعدها وارد مدرسه آموزش جادوی هاگوارتز می‌شود و به قدرت جادویی درونش پی می‌برد. طی جلدهای مختلف مجموعه‌ی هری پاتر داستان‌های جذابی از ماجراجویی‌های هری و دوستانش، برخورد هری و والدرموت و… در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد.
4. ژانر کتاب ترسناک
هدف ژانر ترسناک، ایجاد وحشت، ترس و شوک در مخاطب است. تمرکز اصلی یک رمان ترسناک بر روی ایجاد ترس در مخاطب از طریق موقعیت‌های وحشتناک است. یک داستان ترسناک اغلب خواننده را با استفاده از موارد ناشناخته شوکه و تحریک می‌کند.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر ترسناک:
1- کتاب سکوت بره‌ها اثر توماس هریس
کتاب سکوت بره‌ها دومین مجلد از مجموعه‌ی سه جلدی «هانیبال لکتر» اثر توماس هریس می‌باشد. مجموعه هانیبال یکی از پرفروش‌ترین و جذاب‌ترین داستان‌های ترسناک می‌باشد. هریس در این مجموعه شخصیتی به نام دکتر لکتر را خلق کرده است که روایت‌ها پیرامون او در جریان‌اند. دکتر هانیبال روانشناسی است که می‌تواند با استفاده از علم روانشناسی روی محیط و انسان‌ها اثر بگذارد به همین دلیل و خطراتی که این روانشناس ایجاد کرده است پلیس از وی در زندان امنیتی نگهداری می‌کند. در کتاب سکوت بره‌ها قاتلی به نام بوفالو که به دنبال تغییر جنسیت هر کاری می‌کند از جمله کشتن زنان و کندن پوست آن‌ها، به داستان اضافه می‌شود. دار این میان کارآگاه جوان «کلاریس» مسئولیت پرونده بوفالو را بر عهده می‌گیرد و متوجه ارتباطی میان بوفالو و لکتر در گذشته می‌شود…
2- کتاب دراکولا اثر برم استوکر
داستان کتاب از جایی شروع می‌شود که جاناتان هارکراز سوی شرکت وکلای اقتصادی انتخاب می‌شود تا جهت نهایی کردن قراردادی با نجیب‌زاده‌ای به نام «کنت دراکولا» راهی کوه‌های کارپات شود. زندگی جاناتان و خانواده‌اش با این سفر در معرض خطرهای مرگباری قرار می‌گیرد؛ زیرا دراکولا خون‌آشام است و روزها در خواب به سر می‌برد و شب‌ها در کمین خوردن خون قربانیان. جاناتان پس از گذشت چند روز از حضورش در قلعه‌ی کنت متوجه چیزهای عجیبی همچون نبودن آینه در قلعه، قفل بودن همه‌ی درهای خروجی و حضور نداشتن کنت هنگام صبح در قلعه و… می‌شود. به دنبال این سرنخ‌ها هارکر به نامیرا بودن دراکولا پی می‌برد و به فکر فرار از قلعه می‌افتد…
5. ژانر کتاب کلاسیک
سبک پنجم در معرفی ژانرهای مختلف کتاب سبک همیشه مانای‌ِ کلاسیک است. کلاسیک به آثاری گفته می‌شود که در کشور به‌عنوان آثار ماندگار و جاودانی که مایه‌ی افتخار ملی ادبیات آن کشور است، به شمار آیند. رمان‌نویسان کلاسیک شخصیت‌هایی می‌نویسند که متنوع و به یادماندنی هستند.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر کلاسیک:
1 – کتاب جنگ و صلح اثر لئو تولستوی
جنگ و صلح از شاهکارهای ادبیات به حساب می‌آید. نوشتن این کتاب چهار جلدی هفت سال طول کشیده است. تولستوی در این کتاب راوی روزهایی است که بین کشور فرانسه و روسیه جنگ بوده است و از روزهای تلخ و دشوار در تاریخ سخن می‌گوید. نویسنده به خوبی مستندات زندگی را با داستان در هم آمیخته و مخاطب را با خود همراه می‌کند. در جنگ و صلح روایت زندگی پنج خانواده روسی در بحبوحه‌ی جنگ فرانسه و روسیه را مشاهده می‌کنیم. تولستوی طی داستان 580 شخصیت مختلف را معرفی می‌کند. ارزش ادبی این کار در اینجاست که با وجود وسعت داستان و شخصیت‌های انبوه، پیوستگی محتوا و ارتباط موضوعی متن از ابتدا تا انتها رعایت شده است.
2- کتاب خوشه‌های خشم اثر
کتاب خوشه‌های خشم اثری است پر صلابت و مهم در تاریخ ادبیات امریکا. این کتاب که یکی از 40 آثار برگزیده قرن بیستم می‌باشد بیانگر ساختار بر حاکم بر جامعه‌ی آمریکا در قرن بیستم است. کتاب روایتگر داستان زندگی کشاورزی است که به دلیل مشکلات اقتصادی که در محل زندگی‌اش اکلاهما به وجود آمده همچون هجوم کشاورزان خرده پا به زمین‌ها، امیدی به ادامه زندگی در اکلاهما ندارد. خانواده تام جود به رهبری پدر خانواده به دنبال امید و آرزویشان راهی کالیفرنیا می‌شوند و در مسیر نیز کارگران دیگر با آن‌ها همراه می‌شوند که وقایع بسیاری برایشان رقم می‌خورد.
6. ژانر کتاب جنایی و پلیسی
در ژانر پلیسی و زیرژانرهای متنوع آن اغلب داستان متکی بر یک جرم است. نویسنده می‌کوشد طی روایت مخاطب را درگیر وقوع و چگونگی جرم کند. از نظر موضوعی کتاب‌های جنایی معمولا حول محور موضوع خوب در مقابل بد و این تصور که باید از اعمال نادرست انتقام گرفته شود حلقه می‌زنند.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر جنایی و پلیسی:
1- کتاب جزیره‌ی شاتر اثر دنیس لهین
این اثر از دنیس لهین که در واقع اولین داستان پرآوازه‌ی وی است پس از انتشار بسیار مورد استقبال قرار گرفت. با اقتباس از این کتاب فیلمی نیز ساخته شد که در میان بیشتر اهالی فیلم محبوب گشت. شخصیت اصلی جزیره‌ی شاتر «تدی دانیلز» نام دارد. تدی که یک مارشال فدرال ایالات متحده است برای رسیدگی به یک پرونده و یافتن بیمار روانی این پرنده که گم شده است، همراه همکار جدیدش به جزیره شاتر سفر می‌کند. داستان زندگی تدی در این جزیره دگرگون می‌شود. خواننده با فلاش بک‌هایی به گذشته زندگی مارشال تدی از وقایع مهمی در زندگی او همچون قتل همسرش آگاه می‌شود که گویا کار یکی از بیماران همین بیمارستان روانی می‌باشد… در هر فصل از کتاب اتفاقاتی غیر منتظره و جذاب برای مخاطب شرح داده می‌شود.
2- کتاب جنایت و مکافات اثر فئودور داستایفسکی
شخصیت اصلی این کتاب دانشجویی است به نام «راسکولنیکف» که برای به دست آوردن پول و طبق انگیزه‌هایی که حتی خودش هم دلیلش را نمی‌داند مرتکب قتل می‌شود. در نزدیکی خانه راسکولنیکف پیرزنی به نام ایوانونا که همراه خواهرش زندگی می‌کند امانت فروشی دارد. راسکولنیکف از این پیرزن متنفر است و در ذهنش به کشتن او فکر می‌کند. روزی پسر داستان متوجه می‌شود که پیرزن در خانه تنها است، بنابراین به آنجا رفته و ایوانونا را با تبر به قتل می‌رساند. راسکولنیکف پس از کشتن پیرزن و جمع کردن جواهرات و… متوجه می‌شود خواهر او نیز در خانه بوده است برای اینکه لو نرود او را هم می‌کشد. راسکولنیکف پس از این ماجرا دائم رفتارهای مشکوک دارد و فکر می‌کند همه به او مظنون هستند. در این میان شخصیت اصلی داستان با دختری به نام سوفیا آشنا می‌شود و به او علاقه‌مند گشته، در ادامه داستان قتلی که مرتکب شده است را به او اعتراف می‌کند…
7. ژانر کتاب هنری
کتاب‌های ژانر هنری درباره نوع شکل‌گیری هنر مثل: نقاشی، مجسمه‌سازی و … می‌گویند. این کتاب‌ها به چگونگی خلق یک اثر نمایشی، شنیداری و سایر قالب‌های هنری می‌پردازند. ژانر هنری می‌تواند از زندگی‌نامه‌ی هنرمندان بزرگ تا نقد و مطالعه‌ی زیبایی‌شناسانه آثار هنری را دربر گیرد.
نمونه کتاب‌ها در ژانر هنری:
1- کتاب هیاهوی زمان اثر جولین بارنز
این اثر روایت زندگی «دیمیتری شوستاکوویچ» یکی از معروف‌ترین آهنگ‌سازان شوروی سابق است. در واقع این داستان نگاهی است متفاوت به دوران حکومت استالین و جنگ جهانی دوم. بارنز وقایع و فراز و فرودهای زندگی شوستاکوویچ را با توجه به جو حاکم زمانه و فشارهای سیاسی دوران استالین برای مخاطب بیان می‌کند. نویسنده به خوبی ترس این آهنگساز و تلاشش برای راضی نگه داشتن حکومت را به تصویر می‌کشد و در این میان استعداد و نخبگی او را آشکار می‌کند.
2- کتاب شور زندگی اثر ایروینگ استون
ایروینگ استون در این اثر به زندگی «ونسان ون گوگ» نقاش ارزشمند هلندی پرداخته است. نویسنده داستان زندگی ون گوگ را با تحقیق بسیار و استناد به نامه‌هایی که ونسان به برادرش تئو می‌نوشته، گردآوری کرده است و تلخی‌ها و سختی‌های زندگی او را به خوبی نشان داده است. داستان زندگی ونگوگ از 21 سالگی آغاز می‌شود. او در این سن زندگی و شغل مناسبی دارد و دلباخته‌ی دختری پر نشاط به نام مادمازل اورسولا لویر می‌باشد. خواننده با پیشروی داستان شاهد سختی‌هایی از زندگی ونسان است که روز به روز بیشتر می‌شود و دیگر خبری از آن راحتی نیست.
8. ژانر کتاب طنز
رمان کمیک و طنز داستانی است که معمولا نویسنده سعی می‌کند خوانندگان را سرگرم کند. می‌توان گفت هدف اصلی یک داستان کمدی ایجاد خنده است اما جدای از جنبه‌ی خنده و سرگرمی این آثار انتخابی مناسب برای انتقاد به وضعیت یک جامعه است. در بسیاری از موارد نویسندگان ژانر طنز از این ژانر برای نشان دادن ضعفهای انسانی، تاختن بر حکومت و انتقاد از مشکلات جامعه، آشکار کردن حقایق جهانی و پند دادن به مخاطب استفاده می‌کنند.
نمونه کتاب‌ها در ژانر طنز:
1- کتاب اتحادیه‌ی ابلهان اثر جان کندی تول
جان کندی در این اثر کوشیده جامعه‌ای پوچ با باورهای غلط را به تصویر بکشد که در آن افراد جامعه با دروغ‌ها و جهل زندگی می‌کنند و نسبت به همه اتفاقات سکوت می‌کنند. در میان چنین جامعه‌ای منفعل شخصیت اصلی داستان پسری به نام “ایگنیشس” به همه چییز اعتراض دارد و فردی آرمان‌گرا می‌باشد. ایگنیشس بیشتر وقت خود را در خانه به خوردن و خوابیدن و یادداشت روزانه و نقد مصرف‌گرایی جامعه می‌پردازد. مادر وی که از این وضع خسته است او را برای کسب مقام و شغلی وادار می‌کند از یکنواختی در بیاید و به بیرون از خانه برود. طی داستان ایگنیشس کارهای فراوانی را تجربه می‌کند. او با توجه به روحیه آرمان‌گرایی‌اش سعی می‌کند کارگران را علیه رئیس کارخانه برانگیزد و… ایگنیشس می‌کوشد تغییری در جامعه ایجاد کند اما از سوی جامعه طرد می‌شود. داستان سرشار از لحظاتی است که خواننده را می‌خنداند اما در پس این طنز نکات بسیاری نهفته است.
2- کتاب چرند و پرند اثر علی اکبر دهخدا
کتاب چرند و پرند در سال‌های پیروزی انقلاب مشروطیت و شروع استبداد صغیر توسط علی اکبر دهخدا تالیف شده است. چرند و پرند مجموعه‌ای ای از مقاله‌های طنز سیاسی و اجتمادی را دربر دارد. دهخدا با استفاده از شناختی که به مسائل روز جامعه داشته و توانایی‌اش در نگارش کوشیده با بکارگیری کلمات روان و ساده مطالب را بنویسد و ذهن خواننده را از آنچه در جامعه می‌گذرد روشن کند.
9. ژانر کتاب انگیزشی
نهمین سبک در معرفی ژانرهای مختلف کتاب ژانر انگیزشی است که به تازگی طرفداران بسیاری پیدا کرده است. گذراندن مسیر زندگی با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه است. زندگی وقتی راحت‌تر است که وجود موانع را در راه رسیدن به هدف پذیرفت. در دنیای امروز که بسیاری از افراد با بی انگیزگی دست و پنجه نرم می‌کنند خواندن کتاب‌های انگیزشی و نگاه به زندگی افراد موفق خالی از فایده نیست.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر انگیزشی:
1- کتاب درمان شوپنهاور اثر اروین د. یالوم
یالوم یکی از روان‌درمانان معاصر است که به خوبی با قلم شیوا و سبک نگارش ساده‌اش مسائل فلسفی، روان‌شناختی و علمی را در کتاب‌هایش شرح می‌دهد. کتاب درمان شوپنهاور نیز یکی از آثار یالوم می‌باشد که در آن با تمرکز بر نظریه‌های شوپنهاور به مسائل روابط انسان و زیستن می‌پردازد و با طرح مسائل ذهنی و روانی انسان سعی در به چالش کشیدن جهان بینی عموم مردم دارد. روایت داستان از زبان سوم شخص می‌باشد که دغدغه‌های ذهنی قهرمان‌های داستان فیلیپ و جولیوس را بیان می‌کند. فیلیپ فیلسوفی باهوش و مردم‌گریز است که اندیشه‌های شوپنهاور در قالب شخصیت او گنجانده شده است. جولیوس روا‌شناسی است که پس از ابتلا به سرطان معنای مرگ و زندگی و فعالی‌هایش را در ذهن مرور می‌کند و به آن‌ها می‌اندیشد. ارتباط دو قهرمان آنجایی شکل می‌گیرد که فیلیپ از انزوای خویش خسته می‌شود و به گروه‌های درمانی جولیوس می‌رود. یالوم در ارتباط و مکالمات این دو شخصیت دغدغه‌های همیشگی انسان همچون مواجهه با خود، مرگ، تنهایی و… را بیان می‌کند.
2- کتاب جاناتان مرغ دریایی اثر ریچارد باخ
کتاب درباره‌ی مرغی است به نام جاناتان که با بقیه‌ی مرغ‌ها فرق دارد. جاناتان از زندگی روتین و هر روز به دنبال غذا بودن خسته است و هر روز به دنبال ماجراهایی تازه و یادگرفتن چیزهای جدید برای پروازی فاتحانه است. جاناتان پرواز را وسیله‌ای می‌داند برای رفتن به جاهای جدید و دیدن زیبایی‌ها، نافرمانی‌های او و همراه نبودنش با سایر مرغ‌ها به اخراج او از گروه منجر می‌شود. همین اخراج شدن او باعث ماجراجویی‌ها و مواجه شدن جاناتان با اتفاقات تازه می‌شود… این اثر یکی از الهام‌بخش‌ترین کتاب‌ها می‌باشد که مخاطب را با نگاه آرمان‌گرایانه‌اش به تلاش برای آزادی و رسیدن به زوایای والایی از انسانیت تشویق می‌کند.
10. ژانر کتاب تاریخی
روایت تاریخ انواع مختلفی دارد که روایت داستانی یکی از جذاب‌ترین نوع آن می‌باشد. در این روش خوانندگان در موقعیت‌هایی از گذشته قرار می‌گیرند و با قهرمان‌های واقعی مواجه می‌شوند. رمان‌های تاریخی جزئیات مربوط به دوره زمانی را با دقت بیشتری بررسی نموده و هنجارهای اجتماعی، آداب رسوم‌ها و… را نقل می‌کنند. بسیاری از رمان‌های این ژانر داستان‌های خیالی را ذکر می‌کنند که شامل شخصیت‌های واقعی تاریخی یا وقایع تاریخی است.
نمونه‌ای از کتاب‌ها در ژانر تاریخی:
1- کتاب خداوند الموت (حسن صباح) اثر پل آمیر
کتاب خداوند الموت اثری تاریخی است که به صورت رمان نوشته شده است. این کتاب علاوه بر شرح زندگی حسن صباح به مسائل تاریخی عصر سلجوقیان همچون اقدامات وزیران، حوادث اجتماعی، اوضاع اقتصادی و… آن دوره نیز می‌پردازد. حسن صباح در واقع شخصیت بزرگ و رهبر فرقه‌ی اسماعیلیه بود که در قلعه الموت به سر می‌برد. نهضتی که صباح به راه انداخته بود جدای از مذهبی بودنش قصد رهایی ایران از دست خلفای عباسی را نیز داشت. خواننده با خواندن این کتاب به دل تاریخ و عصر سلجوقی سفر می‌کند. روایتگری نویسنده به خوبی خوانندگان را با تمام جزئیات آن عصر از گفتگوهای کوچه و بازارها تا وقایع مهمی همچون حمله به الموت و … همراه می‌کند.
2- کتاب پسر ایرانی اثر ماری رنولت
کتاب پسر ایرانی یکی از موثرترین آثار درباره‌ی دو شخصیت شناخته شده تاریخ «داریوش سوم» و «اسکندر مقدونی» است. شخصیت اصلی این داستان تاریخی «باگواس» خواجه‌ای جوان است که به نقل زندگی خود و داریوش و اسکندر می‌پردازد. باگواس زندگی سختی را گذرانده است. او پس از حمله‌ی متجاوزین به قلعه آرتمبارس خانواده‌اش را از دست داده و به بردگی گرفته شده است. باگواس را مردی بازرگان در بازار برده‌فروشان می‌خرد. او در این مدت رنج‌های بسیاری را متحمل می‌شود و پس از مدتی توسط همسر جواهرفروشی خریده می‌شود و روزگاری پر فراز و نشیب را تجربه می‌کند و با اسکندر و داریوش مواجه می‌شود…
به عنوان یک کتابخوان دانستن راجع به ژانرها بسیار به شما کمک خواهد کرد. ما در مقاله‌ی “معرفی ژانرهای مختلف کتاب” سعی کردیم تمام آنچه در مورد ژانرهای محبوب می‌دانیم را مختصر بیاوریم. اگر این نوشته را تا انتها خوانده باشید متوجه شده‌اید که ما در معرفی ژانرهای مختلف کتاب تنها به برخی ژانرهای معروف‌‌تر مثل کلاسیک و عاشقانه نپرداخته‌ایم بلکه تلاشمان بر این بوده است بیشتر سبک‌های جذاب را بیاوریم.
بعد از خوندن این نوشته نظرات خودتون رو درباره‌ی ژانر مورد علاقتون و بهترین کتاب‌هایی که تو اون ژانر خوندید باهامون در میون بذارید. 1- آیا ژانر مورد علاقه‌ای دارید؟ 2- علاقه‌ای به خوندن کتاب‌ها تو ژانر جدید دارید؟
